اسکیزوفرنی در کودکان و نوجوانان نادر است. اسکیزوفرنی یک بیماری مزمن است که شامل افکار، ادراکات و رفتاراجتماعی غیرطبیعی است و منجر به مشکلات قابل‌توجهی در روابط و عملکرد می‌شود. درادامه این مطلب به ارائه توضیحاتی درخصوص اسکیزوفرنی در کودکان می‌پردازیم.
سن شیوع اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی معمولاً بین اواسط نوجوانی و اواسط دهه 30 شروع می‌شود و در اوایل دهه 20 به اوج خود می‌رسد. علائم در نوجوانان و جوانان مشابه است. اسکیزوفرنی در کودکان پیش از بلوغ (اسکیزوفرنی زودرس، اسکیزوفرنی نوزادی)، که در آن علائم مشابه علائم نوجوانان و بزرگسالان قبل از 13 سالگی ایجاد می‌شود، بسیار نادر است. اگرچه اولین علائم معمولاً در بزرگسالان جوان رخ می‌دهد؛ ولی رویدادها و تجربیات رشد عصبی زودتر رخ می‌دهد(مثلاً در دوره پری‌ناتال).
عوامل خظر اسکیزوفرنی در دوران پیش از تولد
عوامل خطر پری‌ناتال اسکیزوفرنی، شامل عوامل زیر است:
- بیماری‌های ژنتیکی (به‌ویژه آن‌هایی که خطر ابتلا را در دوران کودکی افزایش می‌دهند.)
- قرارگرفتن در معرض داروها یا مواد خاص (مانند شاهدانه) در طول یک دوره آسیب‌پذیر
- سوءتغذیه قبل از زایمان
- عوارض ناشی از زایمان، هیپوکسی، عفونت پری‌ناتال، جداشدن جفت یا نارسایی
- آسیب مغزی دوران کودکی
- سایر عوامل خطر که دیرتر اتفاق می‌افتند، (مثلاً مصرف مواد غیرقانونی در سنین نوجوانی) می‌توانند منجر به اسکیزوفرنی شوند.
تظاهرات اسکیزوفرنی زودرس، اسکیزوفرنی دوران کودکی، معمولاً مشابه تظاهرات در نوجوانان و بزرگسالان است، اما هذیان‌ها و توهمات بصری (که ممکن است در کودکان شایع‌تر باشد،) ممکن است کمتر دقیق باشند. ویژگی‌های اضافی همچنین به تشخیص اسکیزوفرنی زودرس، اسکیزوفرنی در کودکان، از شکل نوجوانان و جوانان کمک می‌کند.
علائم اسکیزوفرنی در کودکان
مجموعه‌ای از علائم به تشخیص و تمایز اسکیزوفرنی در کودکان از اسکیزوفرنی در نوجوانان و یا بزرگسالان کمک می‌کند.
- سابقه خانوادگی سنگین
- افزایش فراوانی ناهنجاری‌های ژنتیکی مادرزادی، ناهنجاری‌های رشدی (مانند اختلال رشد فراگیر، ناتوانی ذهنی) و ناهنجاری‌های حرکتی
- افزایش شیوع مشکلات اجتماعی پیش از بیماری
- شروع موذیانه
- زوال شناختی
- تغییرات عصبی آناتومیک (از دست‌دادن پیش‌رونده حجم ماده خاکستری قشر مغز، افزایش حجم بطن)
شروع ناگهانی روان‌پریشی در یک کودک خردسال همیشه باید به‌عنوان یک اورژانس با یک ارزیابی کامل پزشکی برای جستجوی یک علت فیزیولوژیکی برای تغییر وضعیت روانی درمان شود. این علل شامل موارد زیر است:
- داروها (مانند محرک‌ها، کورتیکواستروئیدها، آنتی کولینرژیک‌ها)
- مواد مخدر تفریحی: (به‌عنوان مثال، شاهدانه)
- اختلالات سیستم عصبی مرکزی، ازجمله عفونت‌ها (ویروسی، باکتریایی، انگلی) تومورها، بیماری‌های دمیلینه‌کننده، جراحات، تشنج یا میگرن
- اختلالات خودایمنی (به عنوان مثال، آنسفالیت آنتی بادی گیرنده، لوپوس)
- غدد درون‌ریز (مانند پرکاری تیروئید، هیپوکورتیزولمی)
- مشکلات خواب
- اختلالات متابولیک (پورفیری، بیماری ویلسون، گانگلیوزیدوز GM2 )
- بیماری‌های ذخیره لیزوزومی
- کمبودهای تغذیه‌ای (منیزیم و ویتامین‌های A، D، B1، B3، B12)
- ناهنجاری‌های کروموزومی
- کووید نوزده
علائم و نشانه‌های اولیه اسکیزوفرنی چیست؟
علائم اولیه اسکیزوفرنی اغلب به‌سختی قابل‌تشخیص هستند؛ زیرا می‌توانند مشابه علائم افسردگی باشند، ظریف باشند و به‌تدریج ایجاد شوند. افراد نزدیک شما ممکن است فکر کنند که این رفتارها با یک بحران ساده نوجوانی مرتبط است.
دوره بین اولین تغییر رفتاری یا روانشناختی تا ظهور اولین علامت صریح را فاز پرودوم می‌نامند. علائم اولیه این مرحله پرودوم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات در رفتار، مانند نوسانات خلقی ، دوره‌های افسردگی یا اضطراب، اقدامات غیرمعمول
- کناره‌گیری اجتماعی، از دست‌دادن تماس سوژه با نزدیکانش
- مشکلات تمرکز بر تکمیل یک کار، عدم سازماندهی فکر، مشکل در پیگیری مکالمه یا درک نکات ظریف آن
- اختلالات خواب ( اشکال در به‌خواب‌رفتن، پرخوابی و غیره)
- اختلالات خوردن (امتناع از خوردن انواع خاصی از غذا و غیره)
- تغییرات در ادراک، مانند شنیدن صداها یا احساس آزار و اذیت یا پارانو
یک نوجوان مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است به‌تنهایی صحبت کند یا با افراد خیالی صحبت کند. این بیماری می‌تواند با علائمی به‌اصطلاح «مثبت» شروع شود. یعنی به رفتارهای عادی اضافه می‌شود، مانند پرخاشگری، توهم، احساس آزار و اذیت… همچنین می‌تواند با یک شکل بسیار معیوب شروع شود. آن ویکتور روسلت، روانشناس و روان درمانگر CBT توضیح می‌دهد که فرد جوان با حافظه، تمرکز، درک، فراموشی غذاخوردن مشکل خواهد داشت. او بسیار منفعل است.
آیا می‌توانید ناگهانی اسکیزوفرنی شوید؟
اسکیزوفرنی یک‌شبه ایجاد نمی‌شود. علائم ممکن است به‌آرامی ظاهر شوند و به‌تدریج در طی چند ماه یا چند سال ایجاد شوند. اولین علائم ممکن است ظریف و دشوار باشد.
اسکیزوفرنی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص اسکیزوفرنی، باید حداقل شش ماه علائم را مشاهده کنید. اگر این شش ماه نباشد، اسکیزوفرنی وجود ندارد. به‌عنوان مثال، اگر فرد جوان بیش‌ازحد سیگار کشیده باشد و شروع به هذیان کند، این می‌تواند یک روان‌پریشی القایی باشد. آن ویکتوآر روسلت توصیه می‌کند وقتی احساس می‌کنیم که یک جوان کمی غیراجتماعی شده است، در حاشیه، خوب است که او را تحت نظارت یک متخصص قرار دهیم . این نظارت می‌تواند توسط یک روانشناس بالینی که به‌ویژه به اولین علائم توجه دارد یا توسط یک روانپزشک انجام شود. تشخیص براساس یک ارزیابی بالینی جامع است که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-
مصاحبه‌های بالینی:
متخصص سلامت روان در مورد علائم فرد جوان، سابقه پزشکی و روانپزشکی و علائم خانواده او سؤالاتی می‌پرسد.
-
ارزیابی وضعیت ذهنی:
این به رفتار، زبان، خلق‌وخو و تفکر فعلی نوجوان نگاه می‌کند. آیا او می‌تواند در مورد احساسات و افکار خود صحبت کند؟ ارتباطات اجتماعی او چیست؟ اوضاع با دوستانش چطور پیش می‌رود؟
-
آزمایش‌های پزشکی:
آزمایش‌های پزشکی (آزمایش خون یا تصویربرداری مغز) ممکن است برای رد کردن علل فیزیکی علائم و کمک به تشخیص بیماری تجویز شود.
تشخیص اسکیزوفرنی بر اساس معیارهای تشخیصی خاصی است، مانند مواردی که در “راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی”، ویرایش پنجم (DSM-5) ذکر شده است. طبق DSM-5، تشخیص اسکیزوفرنی مستلزم وجود حداقل دو مورد از علائم زیر برای یک دوره زمانی قابل توجه حداقل شش ماهه است:
- توهمات
- تفکر بی‌نظم
- رفتار نامنظم
- علائم منفی، مانند فقدان بیان عاطفی یا کاهش انگیزه
برای اینکه این علائم برای تشخیص اسکیزوفرنی در نظر گرفته شوند، باید اختلالات قابل‌توجهی در زندگی روزمره نوجوان ایجاد کنند؛ مانند مشکلات روابط ، و نباید ناشی از سایر بیماری‌های روانی یا پزشکی باشند.
مراقبت و درمان اسکیزوفرنی در کودکان و نوجوانان چیست؟
اسکیزوفرنی در کودکان، به‌صورت طولانی مدت درمان می‌شود. ممکن است نیاز به یک رویکرد چند رشته‌ای باشد که شامل تیمی از متخصصان سلامت روان مانند روانپزشکان، روانشناسان، مددکاران اجتماعی و پرستاران سلامت روان باشد. درمان اسکیزوفرنی با هدف تسکین علائم، جلوگیری از عود و کمک به بیماران تا حد امکان زندگی عادی را انجام می‌دهد.
داروهای ضد روان‌پریشی و اعصاب
اسکیزوفرنی یک اختلال عملکرد دوپامینرژیک است، بنابراین یک اختلال در عملکرد بیولوژی مغز است. این روانشناس خاطرنشان کرد: برای تثبیت اختلالات باید به دارو روی آورد. داروهای اعصاب و ضد روان‌پریشی به کاهش علائم (هذیان، توهم، افکار آشفته و غیره) کمک می‌کنند. آن‌ها ممکن است عوارض جانبی مانند افزایش وزن ، خواب‌آلودگی، خشکی دهان و لرزش داشته باشند.
سخن پایانی
اسکیزوفرنی در کودکان اختلال شخصیتی نادری است. اسکیزوفرنی یک اختلال شخصیتی و روانی مزمن می‌باشد که تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله ژنتیک می‌تواند به‌وجود بیاید. این بیماری با دوره‌های عود و بهبود همراه است. اصلی‌ترین نشانه آن توهمات می‌باشند. رفتار فرد می‌تواند بسیار عجیب و حتی تکان‌دهنده باشد.
در صورت مشاهده علائم ذکرشده و پیوستگی علائم به بیش از ۶ ماه احتمال بالای اسکیزوفرنی وجود دارد و لازم است که توسط یک متخصص بررسی گردد. درنهایت امیدواریم این مطلب درخصوص اسکیزوفرنی در کودکان موردپسند شما واقع شده باشد.