متخصصان تغذیه و پزشکان بر این باور هستند که بهترین و کارآمدترین تغذیه نوزادان تازه به دنیا آمده، تغذیه با شیر مادر است. به علاوه نظرات بر این است که فرزند تازه متولد شده شما حداقل باید تا 6 ماهگی با شیر مادر تغذیه بشوند. آیا می‌توان در صورت ابتلا به دیابت بارداری هم شیردهی به نوزاد را ادامه داد؟ به طور کلی دیابت مانعی برای شیردهی ایجاد نمی‌کند، اما امکان دارد در این دوران زنان مبتلا به دیابت دوران شیردهی با مشکلات مختلفی رو به رو بشوند.
شیردهی برای زنان مبتلا به دیابت دوران شیردهی و نوزاد تازه متولد شده چه مزایایی دارد؟
بر اساس تحقیقات فراوانی که انجام گشته است، شیردهی به نوزاد متولد شده باعث جلوگیری از برخی عفونت‌ها و بیماری‌ها می‌شود و حتی منجر به بهبود سیستم ایمنی بدن و ایجاد آنتی‌بادی‌های مقاوم به بیماری در نوزاد می‌گردد. یکی از شایع‌ترین مشکلات دوران شیردهی، دیابت است. از جمله مواردی که می‌شود به وسیله شیر دادن زنان مبتلا به دیابت دوران شیردهی به نوزاد از آن‌ها جلوگیری کرد می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ابتلا به عفونت‌های تنفسی
- عفونت گوش در کودکان
- مشکلات گوارشی
- آسم
- احتمال اینکه در آینده به دیابت نوع 1 و یا دیابت نوع 2 مبتلا شوند، کاهش می‌یابد.
ما دسته‌های مختلفی از دیابت مثل دیابت شیرین، دیابت بی‌مزه و دیابت بارداری داریم. دیابت 1 و 2 در دسته دیابت‌های شیرین قرار می‌گیرند. در دیابت نوع 1 که نوعی بیماری خودایمنی است، بدن نمی‌تواند انسولین بسازد؛ زیرا که سیستم ایمنی به طور اشتباه سلول‌های ترشح کننده انسولین در پانکراس را بیگانه تشخیص میدهد و سلول‌های خودی را از بین می‌برد و در نوع دوم دیابت، بدن قادر نیست از این هورمون به خوبی استفاده کند. به این معنا که ترشح انسولین به خوبی صورت می‌گیرد ولی به دلیل نقص در گیرنده‌های سلول‌ها، این هورمون نمی‌تواند بر بدن اثر بگذارد.
شیردهی برای زنان مبتلا به دیابت دوران شیردهی دارای فواید بسیار زیادی می‌باشد. اگر دیابت شیردهی داشته باشید و این اولین تجربه شما از دیابت است، قند خون شما در مدت زمان اندکی پس از شیردهی به حالت عادی برخواهد گشت. اما احتمال دارد که بعدا به دیابت نوع 2 مبتلا بشوید. شیردهی کنترل قند خون را توسعه و بهبود می‌بخشد و احتمال ابتلا به دیابت را در آینده کاهش خواهد داد.
به هر نوع دیابتی که دچار باشید، شیرین و یا دیابت بارداری، شیردهی به شما کمک می‌کند که وزنتان را بعد از زایمان کاهش دهید؛ زیرا که چاقی کنترل قند خون را با مشکل روبرو خواهد کرد و احتمال ابتلا به بیماری قلبی و انواع سرطان‌ها مانند سرطان سینه و یا سرطان تخمدان را افزایش خواهد داد. هورمون‌های ترشح شده در هنگام شیردهی مانند پرولاکتین و اکسی‌توسین بر سیستم تولید مثلی زنان مبتلا به دیابت دوران بارداری موثر هستند.
چگونه با مشکلات دیابت دوران شیردهی، در هنگام شیردهی کنار بیاییم؟
مشورت با پزشک
همواره با پزشک خود درباره داروهای روتین دیابت در دوران شیردهی مشورت کنید. ضمنا تاکید ما بر این است که به استفاده از همان داروهایی که در دوران باردای برای کنترل قند خون خود استفاده می‌کردید، استفاده کنید.
مصرف متفورمین و انسولین تزریقی به عنوان درمان دیابت دوران شیردهی برای کنترل قند خون به طور معمول بی‌خطر محسوب می‌گردد. اگر به دیابت نوع 1 دچار هستید، حتما باید به تزریق انسولین ادامه دهید. اما هورمون‌های دوران شیردهی و پسا حاملگی شما بر میزان انسولین بدن شما موثر هستند و به احتمال زیاد به تزریق انسولین کمتری نیاز خواهید داشت.
اندازه گیری منظم قند خون
تولید شیر برای مادران و زنان مبتلا به دیابت دوران شیردهی به شدت انرژی‌خواه است و به انرژی زیادی نیاز خواهد داشت و شیر مادر سرشار از نوعی قند به نام لاکتوز است. وقتی در دوران شیردهی قرار دارید و این قند از بدن شما خارج می‌شود، ممکن است سطح قند خونتان به مقدار قبلی برسد به معنای اینکه 25 درصد کاهش یابد و حتی به هیپوگلیسمی (افت قند خون) دچار گردید.
به طور منظم سطح قند خون خود را به وسیله گلوکومتر اندازه‌گیری کنید و به پزشک خود اطلاع دهید تا مورد تفسیر واقع شود. توصیه می‌گردد پیش از شیردهی یک میان وعده بخورید و مصرف آبمیوه را بعد از شیردهی در برنامه تغذیه‌ای خود قرار دهید. به علاوه بدن خود را هیدراته نگه دارید و آب زیاد بنوشید.
صبور باشید و عجله نکنید
اگر تولید شیر کمی طول کشید، نگران نباشید. تحقیقات اثبات کرده‌اند که دیابت (شامل دیابت بارداری، دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2)، مقاومت به انسولین و BMI بالا باعث تاخیر در تولید شیر می‌شوند.
اگر به هیچ عنوان نمی‌توانید به فرزند خود شیر دهید، با پزشک در مورد تغذیه نوزاد با شیر خشک مشورت نمایید. شیر خشک مزایای شیر مادر را ندارد، اما می‌تواند کالری و سایر مواد مغذی مورد نیاز کودک را تامین نماید.
داشتن رژیم غذایی سالم و مغذی
تغذیه مناسب و ورزش روزانه در کاهش قند خون بسیار موثر است و احتمال و نشانه‌های دیابت را به مرور حذف می‌کند. برای اینکه تغذیه سالمی داشته باشید، نکات زیر را در نظر داشته باشید:
-
از کربوهیدرات‌های سالم استفاده کنید.
کربوهیدرات‌ها روی قند خون تاثیر دارند. بنابراین، باید از غذاهایی که کربوهیدرات سالم دارند استفاده کنید، مانند غلات، میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و لبنیات کم چرب.
-
از مصرف نمک بپرهیزید.
زیاده‌روی در مصرف نمک به پرفشاری خون منجر می‌شود و منجر به بیماری قلبی و سکته مغزی می‌گردد.
-
از گوشت‌های فرآوری شده استفاده نکنید.
غذاهای فرآوری شده مثل سوسیس و ژامبون با بیماری‌های قلبی-عروقی مرتبط هستند، پس تا می‌توانید از آن‌ها دوری کنید.
-
میوه و سبزی بیشتری بخورید.
میوه‌ها و سبزیجات هم مواد مغذی مورد نیاز بدن را تامین می‌کنند و همه به دلیل داشتن فیبر در کنترل قند خون موثرند.
-
مصرف چربی‌های سالم.
مغزهای خوراکی، آووکادو، ماهی، روغن زیتون، روغن کانولا و روغن آفتابگردان از چربی‌های سالم تشکیل شده‌اند و مصرف آن‌ها ابتلا به دیابت را کاهش میدهد.
-
مصرف شکر را کاهش دهید.
تنقلات و نوشیدنی‌های باعث افزایش قند خون می‌شود.
کالری کافی دریافت کنید
تولید شیر به کالری نیاز دارد. بنابراین، زنان شیرده و زنان مبتلا به دیابت دوران شیردهی باید در مقایسه با بقیه خانم‌ها در طول روز کالری بیشتری دریافت بکنند. کالری دریافتی شما باید به اندازه‌ای باشد که ضمن حمایت از تولید شیر به چاقی و یا دیابت منجر نشود.
از اطرافیان خود کمک بگیرید
مهم نیست که به چه نوع دیابتی مبتلا هستید، در هر صورت احتمالا به حمایت خانواده و دوستان خود نیاز دارید. پس، تغذیه خوب و منظم برای شما اهمیت زیادی دارد.
مراقبت از یک کودک شیرخوار می‌تواند شما را بسیار حواس پرت کند. وقتی قبل از غذا انسولین تزریق می‌کنید، باید به سرعت مقدار مشخصی غذای پرکربوهیدرات بخورید. اگر فرزند شما بعد از تزریق انسولین گریه می‌کند و مجبور شوید به او شیر بدهید، غذا خوردن شما به تاخیر خواهد افتاد و امکان دارد دچار کاهش قند خون شوید. سعی کنید در حین خوردن غذا با استفاده از آغوشی، به فرزندتان شیر بدهید یا از خانواده خودتان درخواست کنید که از از مراقبت کنند تا شما غذای خود را بخورید.
برفک نوک سینه
دیابت کنترل نشده احتمال ابتلا به عفونت‌های قارچی را افزایش میدهد و این می‌تواند باعث درد و خارش نوک سینه‌ها شود. اگر در دوران شیردهی علائمی مانند بثورات پوستی، تاول یا درد شدید را تجربه کردید، احتمال ابتلا به عفونت‌های قارچی و باکتریایی وجود دارد و باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
جمع بندی
در این مقاله به این موضوع پرداختیم که چگونه زنان مبتلا به دیابت دوران شیردهی می‌توانند دیابت خود را کنترل کنند و چگونه همزمان با این موضوع فرزند خود را شیر دهید. همچنان در ادامه بحث نمودیم که به چه نحوی می‌توان از ابتلا به دیابت‌های دیگر در آینده جلوگیری کرد. همچنان به این موضوع پرداختیم که شیر مادر چه تاثیراتی بر بدن نوزاد دارد.
در صورت ابتلا به دیابت شیردهی حتما به پزشک مراجعه کنید. امیدواریم که این مقاله برای شما و خصوصا زنان مبتلا به دیابت دوران شیردهی مفید مفید واقع شده باشد.