با تولد نوزاد، توجه به وزن و رشد آن نیز حائز اهمیت میشود. بسیاری از مادران اظهار نگرانی از عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد میکنند که با مشخص کردن علل آن، میتوان مشکل را مرتفع کرد. با شناخت دلایل اهمیت میزان رشد کودک میتوان با خیالی آسوده به داشتن فرزندی سالم مطمئن شد.
وزنگیری نوزاد و کودک
در این مقاله به 13 علت مهم از عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد اشاره خواهیم کرد:
-
اولین دلیل عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد: به علت دفعات کم شیر دادن
بعد از تولد نوزاد، اولین دغدغه موجود، تغذیه آن است. بعضی از مادران قادر به شیر دادن به نوزاد خود نیستند و یا شیرکمی دارند. در این صورت دفعات شیر دادن به نوزاد بسیار کاهش مییابد. در واقع در این مورد ، اشکال در ضعف مادر و نداشتن شیرکافی برای تغذیه نوزاد است و مشکل اساسی از نوزاد نیست. از آنجایی که مادر قادر نیست شیرکافی در اختیار نوزاد خود قرار دهد، بنابراین نوزاد طبق منحنی پیشرفت رشد پیش نخواهد رفت و وزن کافی را بدست نمیآورد.
-
اختصاص زمان کم شیردهی به نوزاد
در جامعه کنونی و وضعیت اقتصادی سخت، زوجها به تنهایی قادر به تامین مالی نیستند. نیاز است که هر دو اعم از زن و مرد برای تامین معاش زندگی، کار کنند. مادران بعد از تمام شدن مرخصی زایمان باید سریعاً به کار و شغل قبلی خود بازگردند. این موضوع در اکثر مواقع باعث میشود که نتوانند زمان کافی برای رسیدگی به نوزاد خود اختصاص دهند. در نتیجه بعضاً نوزاد از شیر مادر در هر زمانی که نیاز دارد محروم میشود. بنابراین دومین دلیل برای عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد، نبود فرصت کافی برای شیردهی به نوزاد توسط مادر است.
-
احساس ناراحتی و درد در نوزاد
یکی از زیباترین مخلوقات خدا، نوزادان هستند. آنها در ابتدای تولد برای هر نوع نیازشان فقط یک راه ارتباطی دارند و قادر به صحبت کردن نیستند. نوزادان برای هر درخواستی، گریه میکنند. تحقیقات نشان داده است که هر آوایی از کودک که ما آن را به صورت گریه میشناسیم، یک نیاز کودک را مطرح میکند.
گاهی گریه نوزاد به علت وجود درد و ناراحتی در اندام داخلی اوست و عدم تشخیص بههنگام میتواند منجر به عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد شود. در چنین مواقعی که علت گریه نوزاد، عیان نیست باید به متخصص کودکان مراجعه کرد تا منشا اصلی درد را پیدا کند. در مواقعی جراحاتی حین زایمان و یا برفک دهانی ایجاد میشود که باعث عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد خواهد شد.
-
وزن نگرفتن نوزاد بعد از واکسن؛ علتی دیگر برای عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد
در مواقعی بعد از عبور از دو ماهگی، کودک علاقهای به خوردن شیر ندارد. این واکسن برای نوزاد بسیار سخت است و عموماً بعد از تزریق واکسن دو ماهگی، نوزاد بیاشتها خواهد شد. اکثر مواقع بیاشتهایی کودک، بعد از سپری شدن سه یا 4 روز از تزریق واکسن، برطرف میشود.
نکته: در صورتی که نوزاد بعد از 3 یا 4 روز پس از واکسنهای دورهای نوزادان، هنوز اشتهایی به خوردن شیر نداشت، به متخصص اطفال مراجعه شود.
-
بیماری یرقان؛ علتی دیگر برای عدم وزن گیری نوزاد طبق منحنی رشد
یکی از بیماریهای شایع در نوزادان بیماری یرقان معروف به زردی است. این بیماری در نوزاد، ایجاد بیاشتهایی و بیمیلی به شیر خوردن میکند و اکثر مواقع خوابآلود است. در نتیجه از این بیماری میتوان به عنوان یکی از دلایل عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد یاد کرد.
-
مشکلات در دهانی یا وجود مشکل در گلو
امکان دارد نوزاد در دهان دچار مشکل باشد مثلاً ممکن است نوزاد، شکاف لب داشته باشد که اغلب این حالت لب در نوزادان به لبشِکری معروف است و یا در گلو احساس ناراحتی کند. در این صورت میتوان مشکلات دهانی را یکی دیگر از علل عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد دانست.
-
رفلاکس معده نوزاد: یکی از دلایل مهم عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد
رفلاکس معده، چه برای بزرگسالان و چه برای نوزادان بسیار آزار دهنده است. در اثر رفلاکس معده، علاوه بر محتوای معده، اسید معده هم به سمت مجاری مری و گلو باز میگردد. همانطور که میدانید جایگاه اسید معده در معده است و خارج از آن، باعث ایجاد سوزش در آن نقطه از اندام داخلی میکند. به همین خاطر هنگامی که اسید از معده خارج شده و به سمت مری و گلو میرود ایجاد سوزش در مری و گلوی نوزاد کرده و نوزاد از شیرخوردن امتناع میکند. شیرنخوردن نوزاد به علت رفلاکس معده علت مهمی در عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد، تلقی میشود.
-
عفونتهای ادراری در نوزاد؛ دلیلی دیگر عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد
شاید بهتر بود که عفونتهای ادراری نوزادان را در دسته بیماریهای شایع قرار میدادیم اما به علت اهمیت آن، به عنوان یکی از علل مهم عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد به صورت جداگانه یاد کردیم. در اثر اسهال و عفونتهای ادراری، نوزاد وزن زیادی را از دست میدهد که باید توسط متخصص اطفال علت آن مشخص شده و برای درمان نوزاد اقدام نماید. تجویز دقیق دارو در سنین مختلف کودکان، به تشخیص متخصص اطفال انجام خواهد شد.
-
کالری کم در غذاهای مکمل نوزاد؛ چندمین علت عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد
مهمترین و پرکالریترین ماده غذایی، همواره شیر مادر بوده است و استفاده از غذاهای مکمل دال بر این نیست که میتوان خیلی سریع، غذاهای مکمل را جایگزین شیر مادر نمود. عادت دادن نوزاد به خوردن غذاهای مکمل باید طبق برنامه و به تدریج اتفاق افتد. در صورتی که به یکباره کودک را از شیر مادر محروم کرده و غذاهای مکمل به نوزاد را آغاز کنیم، نوزاد دچار عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد شده و در نهایت رشد منفی وزن او را به همراه خواهد داشت.
نکته: میزان کالری دریافتی در نوزاد باید همواره از مصرف میزان کالری بیشتر باشد.
-
عدم جذب کالری توسط نوزاد
دلایل عدم جذب کالری توسط نوزاد میتواند زیاد باشد. یکی از دلایل، میتوان خواب آلودگی نوزاد را نام برد. نوزاد اغلب تمایل به خواب زیاد دارد و در زمان خوردن شیر، خواب است. در این صورت باید تمهیداتی اندیشید تا نوزاد بیدار شده و به خوردن شیر بپردازد.
-
سوزاندن بیش از حد کالری توسط نوزاد
بعضی از نوزادان نیاز به کالری بیشتری هستند زیرا سوخت و ساز بدنشان زیاد است. در صورتی که میزان کالری مورد نیاز به این نوع از نوزادان نرسد باعث عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد میشود.
-
سایر بیماریها در نوزاد: عامل نهایی عدم وزنگیری نوزاد طبق منحنی رشد
از بیماریهایی که میتواند باعث کندی در رشد نوزاد شود، بیماریهای قلبی مادرزادی، حساسیتهای غذایی، فیبروز سیستیک، بیماری سلیاک، انگل رودهای، اختلال بلع و غیره است.
حرف آخر:
برای حفظ سلامت نوزاد تازه متولد شده، تغذیه نقش بسیار مهمی را ایفا میکند. بنابراین در تغذیه کودک باید از همان سنین ابتدایی توجه لازم را داشت. این کار سبب میشود در آینده دچار سوتغذیه و مشکلات مرتبط با آن نشود. استفاده از غذاهای کمکی به همراه شیر مادر میتواند در رشد نوزاد بسیار موثر باشد؛ اما این را بخاطر داشته باشید که حذف به یکباره شیر مادر ممکن است مشکلات کاهش وزن ناگهانی نوزاد را به همراه داشته باشد.
بنابراین با رعایت نکات بر اساس منحنی رشد نوزاد، میتوان به داشتن فرزندی سالم اطمینان داشت. برای اطمینان از روند رشد کودکتان میتوانید به متخصص اطفال مراجعه کنید. سلامت باشید.