تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان و درمان آن امری بسیار ضروری است. اگر کم کاری تیروئید در کودکان به موقع درمان نشود موجب عوارض جبرانناپذیری همچون کند ذهنی، قد کوتاه و دیگر مشکلات سلامتی برای کودک شما میشود. بزرگترین دارایی هر انسانی سلامتی اوست و عملکرد نامناسب هر یک از اندامها بدن سلامت جسمی و روحی کودک را تحت تاثیر قرار میدهد. این اختلال به مرور بر دیگر اندامهای داخلی نیز اثر گذاشته و مشکل ساز خواهد شد.
تیروئید یکی از غدد درون ریز و حیاتی بدن است که به صورت پروانهای در جلو و زیر حنجره قرار دارد. کم کاری تیروئید از شایع ترین بیماریهای مربوط به این غده میباشد. تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان با اندازه گیری سطح هورمونهای ترشحی این غده انجام میگیرد. که در صورت کاهش مقدار آن را کم کاری تیروئید مینامیم.
علل کم کاری تیروئید درنوزادان، کودکان و نوجوانان
نقش غده تیروئید در بدن بسیار ویژه و مهم است. همچنین در عملکرد صحیح سایر اندامهای بدن دخالت دارد. رشد جسمانی و ذهنی کودک و نوزاد شما تنها یکی از مهمترین نقشهای مهم تیروئید کودکان است. در ادامه به علائمی که به تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان اشاره میکند میپردازیم.
مشکل مادرزادی
در تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان اولین موردی که بررسی میشود نبود غده تیروئید یا غده نیمه تشکیل شده تیروئید در برخی نوزادان است. این احتمال هم وجود دارد که قسمتی از غده تیروئید در محل مناسبی قرار نگرفته باشد یا اینکه غده کار خود را به درستی انجام ندهد.
در صورتی که در خود و اطرافیان مشکل کم کاری تیروئید مشاهده میشود حتما در دوران بارداری و در ۲ تا ۳ سال ابتدایی زندگی کودک خود آزمایشات مربوط به تیروئید را انجام دهید و حتما نسبت به تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان بپردازید. دلایل کمک کاری تیروئید میتواند اکسابی و یا اینکه ارثی باشد.
عدم درمان بیماری تیروئید مادر در دوران بارداری
در برخی مواقع پزشکان تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان را به دلیل کمک کاری تیروئید مادر در دوران بارداری میدانند. علت بروز آن یا به دلیل عدم تشخیص به موقع آن و یا به دلیل عدم مصرف دارو در طی دوران بارداری میباشد. از سوی دیگر رژیم غذایی با ید پایین نیز میتواند باعث کاهش سطج هورمون تیروئید در بدو تولد نوزاد شما شود.
غده هیپوفیز غیر طبیعی
به ندرت کمبود هورمون محرک تیروئید به عنوان عاملی برای تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان به شمار میرود. غده هیپوفیز هورمونهای مهمی را از جمله هورمون محرک غده هیپوفیز را به داخل خون ترشح میکند. این هورمون مقدار هورمون تولیدی از تیروئید را تنظیم میکند حال اگر آسیبی به غده هیپوفیز وارد شود ترشح هورمون کافی در بدن متوقف خواهد شد.
عدم وجود ید کافی در رژیم غذایی کودک و نوجوان
عدم وجود ید کافی در نمکهای خوراکی در برخی از کشورها و نیز کاهش مصرف نمکهای یددار به عنوان تنها منبع ید سبب میشود تا ید کافی به کودکان و نوجوان نرسد و کودک دلبندتان در دوران رشد و بلوغ خود بیشتر در معرض ابتلا به بیماری کم کاری تیروئید قرار گیرد.
دلایل اکتسابی
در تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان یکی از دلایلی که مطرح میشود کم کاری تیروئید ارثی (اکتسابی) است. در اکثر موارد به دلیل بیماریهای مربوط به سیستم ایمنی و یا عفونتهای ویروسی ایجاد میشود.
از دیگر بیماریهای مربوط به ضعف سیستم ایمنی، بیماری هاشیموتو است. این بیماری در دوران بلوغ بسیار شایع بوده و نوعی اختلال خود ایمنی در بدن میباشد که در آن سیستم ایمنی به جای حمله به ویروسها غده تیروئید را مورد حمله خود قرار میدهد.
عوارض کم کاری تیروئید
از جمله دلایل مهم تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان تاثیر آن بر رشد جسمانی و ذهنی بر نوزادان و کودکان میباشد. از جمله شایع ترین عوارض کمبود آن عقب ماندگی ذهنی است. چرا که به عنوان مانعی در رشد و تکامل مغز کودکتان عمل میکند.
علائمی که در طی کم کاری تیروئید در نوزادان بروز میکند به نوعی زنگ خطر برای والدین به شمار میرود تا از بروز اختلالات تیروئیدی جلوگیری کنند. از جمله علائمی که میتوان به آن اشاره کرد شامل ایجاد عقب ماندگی ذهنی و کندی رشد در نوزادان و نیز اضافه وزن زیاد و ایجاد اختلال در روند ذهنی و جسمی در کودکان خردسال.
علائم کم کاری تیروئید در نوجوانان گستردهتر بوده و شامل مواردی همچون نارسایی قلبی، کاهش دمای بدن، کمخونی شدید ( پایین آمدن سطح گلبولهای قرمز خون)، مختل شدن روند بلوغ جنسی، کم شدن توانایی حرکتی، چاقی و افزایش وزن، اختلالات سیستم عصبی و همچنین کاهش یهره هوشی (آی کیو) میشود.
درمان کم کاری تیروئید
پس از تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان، نوزادان و نوجوانان باید با تجویز دارو به نوزاد در دور مناسب کمبود هورمون وی را جبران کنیم. در برخی نوزادان کمبود هورمون تیروئید خفیف و گذراست و به دلیل قرار گرفتن در رحم و یا کمبود ید رخ میدهد.
درمان کم کاری تیروئید در نوزادان اهمیت بالایی دارد دلیل این امر آن است که نوزاد درمان نشده در معرض خطر ناتوانی ذهنی قرار میگیرد. چنانچه کمبود این هورمون در نوزاد تازه متولدشده سریع تشخیص داده شود در عرض چند هفته پس از تولد درمان آن شروع شده و رشد و تکامل آنها طبیعی خواهد شد.
برای تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان پزشک با گرفتن آزمایش تیروئید و سنجش میزان T3 و T4 پی به کم کاری تیروئید کودکان شما میبرد. پزشکان در اکثر موارد از دارویی به نام لووتیروکسین با توجه به پایین بودن این هورمون استفاده میکنند. در کنار مصرف دارو استفاده از برخی غذاها میتواند در درمان موثر با داروها موثر باشد.
بهترین شرایط برای مصرف لووتیروکسین نیم ساعت قبل از خوردن صبحانه با معده خالی و به روشی ثابت است. همچنین در صورتی که مصرف آن را فراموش کردید به محض یادآوری آن را در روز بعد جبران نمایید.
سخن پایانی
تشخیص کم کاری تیروئید در کودکان به دلیل آن که تشخیص دیر هنگام آن باعث عقب ماندگی ذهنی است امری بسیار مهم است پس باید به هر گونه علائم و مشکلاتی که نشان دهنده کم کاری تیروئید است حساس باشیم و آن را پیگیری و برای درمان به پزشک مراجعه کنیم. سعی کردیم در این مقاله به هر آنچه که شما درباره تشخیص و درمان آن نیار دارید، بپردازیم.