کم کاری تیروئید در نوزادان

کم­‌کاری تیروئید در نوزادان

کم­‌کاری تیروئید در نوزادان، یکی از بیماری‌های خطرناک است که اگر درصورت شناسایی آن، فورا نوزاد درمان نشود، می­‌تواند در بلندمدت باعث آسیب دیدن مغز و بدن نوزاد شود.

کم­‌کاری تیروئید در نوزادان به معنی کم‌فعالی یا عدم تولید هورمون تیروئید است. این مشکل معمولا در بیشتر موارد به دلیل کمبود یا عدم وجود هورمون تیروئید در بدن نوزادان رخ می‌دهد. این بیماری برای نوزاد، بسیار خطرناک و حیاتی است چون هورمون تیروئید برای رشد و توسعه مغز، سیستم عصبی مرکزی و دیگر ارگان­‌های بدن بسیار حائز اهمیت است.

علت کم­‌کاری تیروئید در نوزادان بیشتر به دلیل ناتوانی بدن نوزاد در تولید هورمون تیروئید است که معمولاً به علت عواملی مانند عیب‌های مادرزادی، تحریک کم تیروئید پس از تولد، یا اختلال در کارکرد یا عدم وجود غده تیروئید ناشی می‌شود. در اینجا به بررسی کم‌­‌‌کاری تیروئید در نوزادان می‏‌پردازیم.

علائم کم­‌کاری تیروئید در نوزادان

کم­‌کاری تیروئید در نوزادان، می‌تواند پیامدهای جدی و طولانی مدتی برای جسم و ذهن نوزادان داشته باشد. مشکلات مربوط به کم­‌کاری تیروئید در نوزادان می‌تواند با توجه به مقدار هورمون تیروئید کم یا به طور کلی عدم وجود آن، متفاوت باشد.

وجود بیماری کم­‌کاری تیروئید در نوزادان، روند رشد نوزاد را کندتر از حد معمول می­‌کند و ممکن است با تاخیر در شروع رشد، وزن کم و کوتاه شدن قد نوزاد همراه باشد. همچنین می­‌تواند با ایجاد اختلالاتی در قلب، ایجاد مشکلات تنفسی، ایجاد مشکل در عدم برقراری تعادل در دمای بدن، ضعف عضلات، مشکلات در معاینه و چکاپ اعضا، به هنگامی که نوزاد متولد شده باشد، همراه باشد.

علاوه بر این، نوزاد ممکن است دچار خشکی پوست، آب­زدگی در چشم، افزایش حساسیت به سرما، پسامید شدید، شکاف لب و یا زبان، بی­قراری و خواب آلودگی شدید، اختلالات گوارشی، تغییرات در رفتار غذایی باشد.

نوزادان با ریسک بالای مادران دارای بیماری و کمبود ید در دوران بارداری خطر بیشتری برای داشتن کم­‌کاری تیروئید دارند. به همین دلیل، تست پرولاکتین نوزاد به طور منظم بین روزهای ششم تا هفدهم بعد از تولد برای شناسایی نشانه­‌های کم‌­کاری تیروئید انجام می­‌شود. در صورت شک، باید تست­‌های بیشتری برای تعیین تشخیص بیشتر انجام شود. بهترین درمان برای کم­‌کاری تیروئید در نوزادان استفاده از هورمون تیروئید است.

در ادامه به توضیح برخی از علائم کم‌­کاری تیروئید در نوزادان اشاره می‌شود:

• کاهش وزن و رشد نامناسب

یکی از علائمی که بیشترین تأثیر روی نوزاد دارد، کمبود رشد است. نوزادانی که دچار کم­‌کاری تیروئید هستند، دارای وزن کمتر و قد کوتاه‌تری نسبت به نوزادان تنظیم‌شده‌ی تیروئید هستند.

• ضعف و خستگی

کمبود هورمون تیروئید ممکن است باعث افزایش خستگی و ضعف عضلانی در نوزاد شود. این موضوع می‌تواند باعث حرکت‌کم‌تر و خنده‌کم‌تر نوزاد بشود.

• اختلال در گوارش

نوزادان مبتلا به کم‌کاری تیروئید ممکن است دچار اسهال، تهوع و استفراغ باشند.

• بروز ژرفی

با توجه به اینکه هورمون تیروئید در رشد و نمو مغز نقش مهمی دارد، عدم کافی بودن این هورمون می‌تواند منجر به بروز ژرفی در چشمان نوزاد شود تشخیص این علامت بهتر است توسط پزشک انجام شود.

• نارسایی قلبی

در بعضی از موارد، کم­‌کاری تیروئید در نوزادان می­‌تواند باعث ایجاد نارسایی‌های قلبی در نوزاد شود. که می‌تواند با ایجاد تغییرات در ضربان قلب و محدودیت نوار قلب در مانیتور مشخص شود.

• بروز مشکلات تنفسی

مشکلات تنفسی نیز از جمله نارسایی تنفسی و تنگی نفس در نوزادان مبتلا به کم‌­کاری تیروئید ممکن است رخ دهد.

• کاهش وزن در بازه‌ی زمانی مشخص

هنگامی که کمبود هورمون تیروئید در نوزاد ادامه دارد، نوزاد دچار کمبود وزن خواهد شد. پس بهترین راه رسیدگی به این موضوع، رعایت برنامه‌ی مشخص شده برای بازه‌ی زمانی پیش‌بینی‌شده است.

• ظهور خارش

در بعضی موارد کم­‌کاری لنفوسیت‌ها ممکن است منجر به بروز خارش در نوزادان شود.

علائم و عوارض کم کاری تیروئید در کودکان

راه­‌های تشخیص کم‌­کاری تیروئید در نوزادان

تشخیص کم­‌کاری تیروئید در نوزادان، با مشاهده علائم ذکر شده در بالا و نشانه­‌های مختلف، توسط یک پزشک فوق تخصصی زنان و زایمان، یا یک پزشک متخصص در این حوزه قابل انجام است.

با توجه به اینکه کم­‌کاری تیروئید در نوزادان بسیار حائز اهمیت است، پس از تشخیص، به درمان در سریع­ترین زمان ممکن با استفاده از هورمون‌­های خارجی مانند لووتیروکسین، که به طور همزمان با نظارت پزشک متخصص صورت می­گیرد، برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی در آینده و تضمین سلامت نوزاد نیازمند می‌­باشد.در ادامه به مواردی که برای تشخیص کم­‌کاری تیروئید در نوزادان به کار می‌روند، اشاره می‌کنیم:

• آزمایش خون

اندازه گیری سطح هورمون های تیروئید، از جمله TSH (هورمون تحریک کننده تیروئید) و تیروکسین (T4) در خون، در صورتی که نشانگر کمبود هورمون تیروئید باشد، برای تایید تشخیص با نمونه ثانویه انجام می‌شود.

• تست لوسما

تست لوسما یک آزمایش ساده و غیرخطرناک است که در آن درون پوست به نوزادان Iodine-131  تزریق می‌شود. نتایج آزمایش نشان می‌دهند که تیروئید نوزاد در استفاده از یودین برای تولید هورمون تیروئید قادر است یا نه.

• بررسی شنوایی

برخی نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید، برای درمان این بیماری، نیاز به استفاده از داروی لووتیروکسین دارند که ممکن است باعث کاهش شنوایی شود. برای اینکه جلوی بروز این عارضه گرفته شود، بررسی شنوایی نوزاد از قبل و در طول درمان با داروی لووتیروکسین، بسیار مهم است.

درمان کم­‌کاری تیروئید در نوزادان

کم­‌کاری تیروئید در نوزادان باعث ایجاد عوارض جدی و طولانی‌مدتی برای جسم و ذهن نوزاد می‌شود. درمان کم­کاری تیروئید در نوزادان شامل مصرف هورمون تیروئید است که به طور معمول ماده‌ی لووتیروکسین، به شکل قرص یا قطره به نوزاد تجویز می‌شود. در ادامه نکاتی در مورد درمان کم­‌کاری تیروئید در نوزادان بیان می‌شود:

• زمان درمان

بهترین زمان برای آغاز درمان سریعاً پس از تشخیص کم­‌کاری تیروئید در نوزاد می‌باشد.

• محاسبه دوز هورمون

دوز هورمون تیروئید باید توسط پزشک متخصص اندوکرینولوژی یا پزشک متخصص معاینات مربوطه محاسبه شود و به دقت باید دوزهای تجویز شده توسط پزشک پیگیری شود.

• تغذیه سالم

تغذیه‌ی درست و سالم برای نوزاد بسیار مهم است. به خصوص در نوزادان دارای کم­‌کاری تیروئید، باید به انتخاب رژیم غذایی مناسب، توجه کافی داشته باشیم.

• مراقبت مشخصات تجویز شده

داروهای هورمونی برای کم‌­کاری تیروئید باید به دقت و در زمان مشخص تحت نظر پزشک مصرف شوند.

• بررسی دوره‌های منظم

پس از آغاز درمان، نوزاد باید به دوره‌های منظم معاینه شده و تحت درمان قرار بگیرد و دستورالعمل‌های جدیدی در صورت نیاز، توسط پزشک ابلاغ ‌شود.

• مراقبت از سلامتی

بهترین راهکار‌ها برای پیشگیری و کوشش درمانی نیز شامل مراقبت از سلامتی نوزاد با مصرف غذاهای سالم، انجام تمرینات ورزشی، قطع مصرف سیگار، الکل و مواد مخدر و قرار گرفتن تحت معاینات پزشک می‌باشد.

عوارض عدم درمان کم­کاری تیروئید در نوزادان

عدم درمان کم­‌کاری تیروئید در نوزادان می‌تواند عوارض شدید و طولانی‌مدتی برای جسم و ذهن نوزاد ایجاد کند. در ادامه به برخی از عوارض عدم درمان کم­‌کاری تیروئید در نوزادان اشاره خواهیم کرد:

• اختلال در رشد و پیشرفت جسمی

در صورتی که کم­‌کاری تیروئید در نوزاد درمان نشود، می‌تواند باعث ایجاد اختلال در رشد و پیشرفت نوزاد شود.

• تأخیر در رشد فک و دندان‌ها

در صورتی که کم­‌کاری تیروئید در نوزاد درمان نشود، ممکن است باعث تأخیر در رشد فک و دندان‌های نوزاد شود.

• نارسایی قلبی

عدم درمان کم‌­کاری تیروئید در نوزادان ممکن است باعث ایجاد نارسایی قلبی شود، که در صورت نادرست بودن درمان، می‌تواند منجر به مرگ نوزاد شود.

• اختلال در عملکرد عصبی

کمبود هورمون تیروئید ممکن است باعث اختلال در عملکرد عصبی در نوزاد شود؛ که در صورت بی‌توجهی به درمان، می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی در آینده شود.

• تنبلی غده تیروئید

در صورتی که کم­‌کاری تیروئید در نوزاد درست درمان نشود، ممکن است غده تیروئید به طور کامل تنبل شود. این عارضه باعث تغییر خلق و خوی نوزاد و اختلال در رشد مغزی نوزاد می‌شود.

سخن پایانی

با توجه به اینکه کم­‌کاری تیروئید، به سلامتی نوزادان آسیب بسیاری وارد می­‌کند بنابراین بهتر است در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده، با پزشک متخصص زنان و زایمان یا پزشک متخصص در زمینه کم­‌کاری تیروئید در نوزادان برای تشخیص دقیق بیماری مشورت کنید.

درمان کم­‌کاری تیروئید در نوزادان عموماً با تزریق هورمون تیروئید صورت می‌گیرد که البته برای هر بیمار ممکن است نوع و جرعه تزریقات متفاوت باشد. همچنین با اعمال تغییراتی در رژیم غذایی و تمرینات ورزشی نیز می‌توان تأثیرات جدی و شایانى در سلامت و رشد جسمی و ذهنی نوزاد ایجاد کرد.