ریزش مو (آلوپسی) می‌تواند فقط پوست در ناحیه سر یا کل بدن فرد بیمار را تحت‌تأثیر قرار دهد و می‌تواند موقتی یا دائمی باشد. این بیماری می‌تواند نتیجه وراثت، تغییرات هورمونی، شرایط پزشکی یا بخشی طبیعی از افزایش سن باشد. در این بیماری هر کسی ممکن است موهای سرخود را از دست بدهد، اما در مردان شایع‌تر است. هر ریزش مویی طاسی نیست بلکه طاسی معمولاً به ریزش بیش از حد موی سر در فرد مبتلا اشاره دارد.
ریزش موی ارثی به دلیل افزایش سن، یکی از شایع‌ترین علل طاسی است. برخی از افراد ترجیح می‌دهند ریزش مو بدون درمان ادامه یابد و توجهی به آن نمی‌کنند. برخی افراد دیگر ممکن است بخش طاس شده را با حالت دادن به مو، لوازم آرایشی، کلاه یا روسری بپوشانند و برخی دیگر از افراد یکی از درمان‌های موجود برای مقابله با طاسی یا بازگرداندن رشد مو را انتخاب می‌کنند.
یکی از انواع موجود طاسی، طاسی آلوپسی آره آتا یا طاسی منطقه‌ای سر کودکان می‌باشد که می‌تواند مشکلات فراوانی را چه برای فرد بیمار و چه برای خانواده او به همراه داشته باشد. این بیماری نیز مانند اگزما پوست سر در کودکان شایع است. ازاین‌رو در ادامه این مقاله به بررسی این بیماری شایع در کودکان می‌پردازیم.
آلوپسی آره‌آتا یا طاسی منطقه‌ای سر کودک
آلوپسی می‌تواند در هر سنی شروع شود و هر گروه قومی را درگیر کند. پسران و دختران هر دو می‌توانند به آن دچار شوند. این بیماری یک اختلال خودایمنی است و بدان معناست که به این دلیل اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو (سلول‌هایی که موهای پوست با کمک آن رشد می‌کنند) حمله می‌کند، گویی که آن‌ها یک تهدید برای بدن هستند.
این اختلال سیستم ایمنی باعث می‌شود که رشد مو در کودکان مختل شود. محققان به طور کامل درک نمی‌کنند که چه چیزی باعث حمله سیستم ایمنی به فولیکول‌های مو می‌شود، اما معتقدند که هم عوامل ژنتیکی و هم عوامل محیطی (غیرژنتیکی) در آن نقش دارند.
علائم و نشانه‌های آلوپسی آره آتا چیست؟
آلوپسی آره آتا اغلب به طور ناگهانی و به‌صورت یک یا چند نقطه طاس گرد و صاف روی پوست سر شروع می‌شود. در موارد شدید حتی ممکن است تمام موهای سر ریزش کنند، اما این اتفاق رایج نیست. در کودکان اغلب، موها در عرض چند ماه، حتی بدون درمان، دوباره رشد می‌کنند. ممکن است در ابتدا موها به‌صورت کم‌رنگ یا سفید رشد کنند، اما معمولاً باگذشت زمان به رنگ اولیه خود باز می‌گردند.
کودکان مبتلا به آلوپسی آره آتا ممکن است بیش از یک‌بار موهای خود را ازدست‌داده و باز دوباره شاهد رشد آن‌ها باشند. این اتفاق می‌تواند هم در همان تکه‌های دارای ریزش قبلی و هم در بخش‌های جدید رخ دهد.
در این اختلال تقریباً همیشه موها دوباره رشد می‌کنند و به‌ندرت، ریزش مو دائمی است. آلوپسی آره آتا همچنین می‌تواند ناخن‌های دست‌وپا را تحت‌تأثیر قرار دهد. برای مثال ممکن است علائم زیر را در ارتباط با ناخن‌ها در هنگام بیماری مشاهده کنید:
- ممکن است لکه‌های سفیدی روی ناخن ظاهر شوند
- ناخن‌ها ممکن است حفره‌دار، شیاردار یا زبر به نظر برسند
- ناخن‌ها ممکن است نازک و شکننده شوند و به‌راحتی شکافته شوند
انواع آلوپسی آره آتا
سه نوع اصلی آلوپسی آره آتا وجود دارد:
- آلوپسی آره آتا تکه‌تکه؛ در این نوع که شایع‌ترین است، ریزش مو در یک یا چندتکه به‌اندازه یک سکه روی پوست سر یا سایر قسمت‌های بدن اتفاق می‌افتد.
- آلوپسی توتالیس؛ افراد مبتلا به این نوع از طاسی، تمام یا تقریباً تمام موهای سرخود را از دست می‌دهند.
- آلوپسی جامع؛ در این نوع که نادر است، ریزش کامل یا تقریباً کامل مو در پوست سر، صورت و بقیه بدن اتفاق می‌افتد.
آلوپسی آره آتا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
برای تشخیص آلوپسی، پزشکان موارد زیر را بررسی می‌کنند:
- در مورد سابقه پزشکی و سابقه خانوادگی فرد بپرسید (گاهی اوقات، سایر افراد خانواده نیز آلوپسی دارند)
- نواحی ریزش مو را بررسی کنند و به ناخن‌ها نگاه کنند
- از یک دستگاه ذره‌بین برای مشاهده دقیق مو و فولیکول‌های مو استفاده کنند
آلوپسی آره آتا چگونه درمان می‌شود؟
اگر فرزند شما آلوپسی دارد، ممکن است پزشک شما را به یک متخصص پوست (پزشکی که مشکلات پوست، مو و ناخن را درمان می‌کند) ارجاع دهد بااین‌حال آلوپسی آره آتا معمولاً نیازی به درمان ندارد. داروهایی (اغلب استروئیدهای موضعی) که روی پوست سر استفاده می‌شوند ممکن است به رشد سریع‌تر مو کمک کنند.
گاهی اوقات، برای کودکان بزرگ‌تر و نوجوانان، پزشکان تزریق استروئید و داروهای خوراکی را توصیه می‌کنند. اگرچه این روش‌های درمانی آلوپسی آره آتا را درمان نمی‌کنند و ریزش مو می‌تواند دوباره اتفاق بیفتد؛ اما به رشد سریع‌تر مو کمک بسیاری می‌کنند.
رایج‌ترین شکل درمان آلوپسی آره آتا، استفاده از کورتیکواستروئیدها، داروهای ضدالتهابی قوی است که می‌توانند سیستم ایمنی را سرکوب کنند. این داروها معمولاً از طریق تزریق موضعی، استفاده از پماد موضعی یا خوراکی تجویز می‌شوند.
سایر داروهایی که می‌توانند برای رشد مو یا تأثیر بر سیستم ایمنی تجویز شوند عبارتند از: ماینوکسیدیل، آنترالین، SADBE و DPCP. اگرچه برخی از این داروها ممکن است به رشد مجدد مو کمک کنند، اما نمی‌توانند از ایجاد لکه‌های طاس جدید جلوگیری کنند.
چگونه والدین می‌توانند به کودک خود کمک کنند؟
این بیماری روش درمانی مشخصی ندارد اما می‌توان عوامل محیطی تأثیرگذار بر آن را کاهش داد تا فرزند شما کمتر دچار آن شود. عواملی همچو استرس و اضطراب نیز می‌توانند به افزایش بروز این بیماری کمک کنند پس سعی کنید چنین عواملی را از کودک مستعد به آلوپسی دور نگه دارید تا کودک شما دچار این بیماری نشود. همچنین مراقبت از پوست کودک نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
اگر کودک شما آلوپسی دارد:
- هر گونه کرم یا لوسیون پوستی تجویز شده را طبق دستور پزشک استفاده کنید.
- قبل از اینکه کودکتان به بیرون از منزل برود، کرم ضدآفتاب را روی هر ناحیه در معرض پوست سر و پوست بمالید.
ریزش مو ناشی از آلوپسی آره آتا می‌تواند ناراحت‌کننده باشد. این نکات نیز ممکن است کمک‌کننده باشند:
- بسیاری از گزینه‌های آرایشی می‌توانند به کودکان در مقابله با ریزش مو کمک کنند. برخی دوست دارند نواحی آسیب‌دیده را با کلاه‌گیس، پوشش مو یا کلاه بپوشانند. سایر کودکان ممکن است ترجیح دهند سرخود را بتراشند.
- بچه‌های بزرگ‌تر و نوجوانانی که مژه‌های خود را ازدست‌داده‌اند ممکن است بخواهند مژه مصنوعی را امتحان کنند.
چه زمانی باید با دکتر تماس بگیرم؟
درصورتی‌که فرزند شما یکی از نشانه‌های زیر را داشت به پزشک مراجعه کنید:
- افسرده به نظر می‌رسد
- در اثر درمان دچار بثورات یا تحریک پوستی می‌شود
- دارای علائم عفونت پوستی مانند قرمزی، تورم، گرمی، حساسیت، تب یا ترشح است.
چه چیز دیگری باید بدانم؟
کودکان و نوجوانان مبتلا به آلوپسی می‌توانند به سایر اختلالات خودایمنی مانند بیماری تیروئید یا اگزما (درماتیت تاپیک) مبتلا شوند. مطمئن شوید که کودک شما به تمام معاینات پزشکی مراجعه می‌کند و چکاپ‌های منظم را انجام می‌دهد تا پزشک بتواند هر گونه مشکل جدید را تحت‌نظر داشته باشد.
کلام آخر
همان‌طور که مطالعه کردید بیماری طاسی موضعی سر کودکان می‌تواند تأثیرات بسیاری بر روی کیفیت زندگی فرزند شما بگذارد. کاهش اعتمادبه‌نفس و افسردگی از خطراتی هستند که ممکن است از نظر روحی فرزند شما را پس از ابتلا به این بیماری تهدید کنند پس ازاین‌پس به تغییرات ظاهری پوست و موی فرزند خود توجه کنید و در صورت مشاهده علائم بیماری به پزشک مراجعه کنید.