عفونت پوستی در کودکان چیست؟ و چه علائم و نشانه‌هایی دارد؟ شما به‌عنوان والدین، باید درباره موارد تهدیدکننده سلامت فرزند دلبندتان، مانند عفونت پوستی کودکان، اطلاعات کافی داشته باشید. این مقاله سعی دارد به والدینی که به سلامتی کودکان خود اهمیت می‌دهند و یا کودکشان درگیر این مشکل است، آگاهی لازم را بدهد.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید پوست، اولین و وسیع‌ترین سطح دفاعی بدن است که بدن را در برابر ورود ریزموجودات بیماری‌زا محافظت می‌کند. کودکان در برابر بیماری‌ها حساس‌تر و شکننده‌ترند، بنابراین سلامتی پوست در آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
فهرست مطالب
- درآمدی بر عفونت پوستی در کودکان
- علل ایجادکننده عفونت پوستی در کودکان
- اسامی برخی از انواع عفونت پوست کودکان
- علائم عفونت پوستی در کودکان
- پیشگیری از عفونت پوست در کودکان
- روش‌های درمانی عفونت پوست کودکان
- جمع‌بندی
- سؤالات متداول
درآمدی بر عفونت پوستی در کودکان
به طور طبیعی در سطع بدن انسان میکروب‌هایی زندگی می‌کنند که از نظر تعداد و رفتار، به پوست یا بدن آسیبی نمی‌رسانند. اما زمانی که این تعادل به‌هم بخورد یا عفونتی درونی رخ دهد که کودک از پیش با آن مواجهه نداشته یا سیستم ایمنی یارای مقابله با آن را ندارد، درحالیکه این آلودگی با تظاهرات عفونت پوستی همراه باشد، ممکن است کودک درگیر درجات مختلف عفونت پوستی گردد.
عفونت پوستی در کودکان می‌تواند هر نقطه از پوست بدن کودک را درگیر کرده و باعث ایجاد ضایعات و بثورات دردناک و یا خارش‌آور شود. به‌طورکلی زمانی ایجاد می‌شود که پوست کودک توسط میکروب‌هایی از قبیل ویروس، باکتری یا قارچ و حتی انگل‌ها آلوده گشته و سیستم ایمنی کودک بدلیل اینکه به اندازه کافی تکامل نیافته، بدرستی قادر به سرکوب عفونت نباشد.
علل ایجاد کننده عفونت پوستی در کودکان
همانگونه که پیش‌تر گفته شد، میکروب‌ها و همچنین انگل‌ها باعث ایجاد عفونت پوست در کودکان می‌باشند.
- باکتری‌ها:
ریزموجوداتی که انواع بسیاری دارند و اغلب به‌صورت نامشهود در سطح پوست موجودات و حتی سطوح دیگر زندگی می‌کنند. از بین تعداد بی‌شمار باکتری، هستند انواعی که با زندگی بر سطح بدن انسان در وی عفونت پوستی ایجاد می‌کنند. از بین آن‌ها، گونه استافیلوکوکوس اورئوس شایع‌تر بوده که می‌تواند باعث عفونت پوستی زرد زخم (که پوستِ کفِ سرِ کودک را درگیر می‌کند) و فولیکولیت (التهاب فولیکول مو) و آبسه یا جوش شود. مخملک در کودکان نیز از انواع عفونت‌های باکتریایی می‌باشد.
-
ویروس‌ها:
عوامل عفونی که زنده نیستند اما می‌توانند با جای دادن خود در سلول زنده، آن سلول را وادار به ساختن نسخه‌های بی‌شمار از ویروس آلوده‌کننده کنند. از انواع ویروس‌های عفونت‌زا در پوست کودکان می‌توان به ویروس آبله‌مرغان، سرخک و زگیل اشاره کرد.
در دسته بعدی، ریزموجوداتی که باعث ایجاد عفونت پوستی در کودکان می‌شوند، قارچها قرار دارند که مُسری بوده ولی ممکن است بدلیل ظاهر مشابه، اگزما تلقی شوند. در صورتی که پوست کودک بخصوص در نواحی چین‌ها، گرم و مرطوب بماند، احمتال ابتلا به این عفونت افزایش می‌یابد. بسته به محل رشد قارچ، اسم متقاوتی به آن تعلق می‌گیرد؛ قارچ در ناحیه پوست پا، پای ورزشکار، در ناحیه پوست دست، کِرْم حلقوی و در ناحیه پوست کشاله ران و باسن، خارش ژوک نامیده می‌شود. علائم عفونت قارچی در کودکان با توجه به نوع آن متفاوت است.
-
انگل‌ها:
موجوداتی که با اتصال به موجود زنده دیگر، نیازهای تغذیه‌ای خود را فراهم نموده و مصرف‌کننده مطلق است. مانند: شپش و ساس.
اسامی برخی از انواع عفونت پوستی در کودکان
عفونت پوستی در کودکان به انواع مختلف تقسیم می‌شود و دسته‌بندی واضح‌تری را در اختیار قرار می‌دهد. در این قسمت مقاله، به آن‌ها اشاره خواهیم داشت.
Impetigo (ایمپتیگو)
با زخمی قرمز و خارشدار شروع شده و پس از بهبود، لایه‌ای عسلی رنگ و سفت روی آن را می‌پوشاند و بیشتر در پوست نواحی دهان و بینی رخ می‌دهد.
سلولیت از علائم عفونت پوستی در کودکان
عامل آن باکتریایی بوده و نوعی عمیق از عفونت پوستی می‌باشد. روی پوست نواحی قرمز رنگ ایجاد می‌شود که طی چند روز وسیع‌تر می‌گردد و ممکن است متورم شود.
زگیل
ضایعات گوشتی که در اثر آلودگی به عامل عفونی ویروسی ایجاد می‌شود. داشتن اگزما و سیستم ایمنی ضعیف از عوامل مستعدکننده در ابتلا به این ضایعات گوشتی هستند.
علائم عفونت پوستی در کودکان
همانند هر عفونت دیگری، عفونت پوستی در کودکان دارای علائمی است که تشخیص را برای متخصص راحت‌تر می‌کند و به نوع عامل ایجادکننده عفونت بستگی دارد. شایع‌ترین این علائم عبارتند از:
- تورم ناحیه‌ای از پوست که درگیر عفونت است، مخصوصاً در عفونت‌های عمیق،
- بثورات که بصورت نواحی قرمز، ملتهب و خارشدار است،
- تاول‌هایی پر از مایع که امکان باز و عفونی شدنشان وجود دارد،
- درد،
- تب که در عفونت‌های شدید ایجاد می‌شود،
- مایع زردرنگی که در ناحیه عفونی تجمع یافته و نشان‌دهنده مبارزه بدن با میکروب‌های آن ناحیه است،
- ممکن است در اطراف ناحیه عفونی، رگه‌های قرمز رنگ نیز مشاهده شود که نشان‌دهنده گسترش عفونت می‌باشد.
پیشگیری از عفونت پوستی در کودکان
از آنجایی که در پیدایش عفونت، عاملی خارجی دخیل است، می‌توان با محدود کردن ورود و یا حذف عامل عفونی، احتمال ابتلا و انتشار را به مقدار زیادی کاهش داد. چند توصیه برای پیشگیری از عفونت پوستی در کودکان، که پیشنهاد می‌شود حتماً به آن‌ها توجه و کودک خود را نیز بدان‌ها تشویق کنید.
- رعایت اصول بهداشت فردی: به کودک خود بیاموزید از حوله و لباس کودکان یا افراد دیگر استفاده نکند و مرتب دست‌های خود را بشوید و اگر کودکتان در سن رعایت این توصیه‌ها نیست خود، تمام اصول بهداشتی را پیاده کنید.
- تمیز نگه‌داشتن محل زخم: در صورتی‌که پوست کودک خراشیده یا دچار زخم و بریدگی گردید، حتماً آن محل را تمیز نگهدارید. پس از شستشو با آب تمیز و صابون، با گاز یا پارچه‌ای تمیز روی آن را بپوشانید تا پوست ضعیف شده در معرض عوامل عفونی مُسری قرار نگیرد.
- پوست کودک خود را مرطوب نگه دارید: با مرطوب نگه داشتن پوست کودک خود، از تَرَک‌خوردن و در نتیجه ایجاد راه نفوذ برای ورود عوامل عفونی جلوگیری کنید.
- واکسیناسیون: واکسیناسیون‌های لازم و مناسب را برای کودک خود انجام دهید.
- محافظت از پوست کودک با پوشانیدن لباس: با پوشاندن لباس‌های مناسب و پوشیده، فرزند خود را از تابش شدید آفتاب و نیش حشرات انتقال دهنده بیماری‌های عفونی مصون بدارید.
اقدامات گفته شده تا حد زیادی خطر بروز عفونت پوستی در کودکان را کاهش می‌دهد و شما می‌توانید با رعایت این نکات، سلامت پوست کودک خود را تضمین کنید.
روش‌های درمانی عفونت پوستی در کودکان
همانند هر نوع عفونت دیگر، درمان عفونت پوستی در کودکان بسته به نوع عامل ایجاد کننده و شدت درگیری انجام می‌گیرد.
-
درمان ایمپتیگو:
از آنجایی که عامل آن باکتری است، کودک با آنتی‌بیوتیک‌ها تحت درمان قرار می‌گیرد. در نوع خفیف آن، پماد موپیروسین و رتاپامولین و در نوع شدید آن، آنتی‌بیوتیک خوراکی مانند: پنیسیلین و سفالوسپورین به همراه قطره نیستاتین کودکان تجویز می‌گردد.
-
درمان سلولیت عفونت پوستی در کودکان:
در اغلب موارد این عفونت به آنتی‌بیوتیک‌هایی نظیر: آموکسی‌سیلین و سفوروکسیم و قطره کلوتریمازول مخصوص کودکان جواب می‌دهد. در موارد شدید درگیری، درمان به صورت تزریق وریدی صورت خواهد گرفت.
-
زگیل:
عامل ایجادکننده زگیل، ویروسی بوده که برای درمان آن می‌توان از پماد موضعی اسید سالیسیلیک استفاده کرد و برای از بین بردن زگیل با استفاده از روش کرایوتراپی که انجماد زگیل با نیتروژن مایع است، انجام می‌گیرد و همچنین از قرص ایمیکیمود که محرک سیستم ایمنی در برابر ویروس است، می‌توان بهره برد.
جمع‌بندی
از آنجایی که عفونت پوستی در کودکان از انواع بیماری‌های مُسری می‌باشد، با رعایت بهداشت و به حداقل رساندن عوامل مستعدکننده، بعنوان والدین می‌توانید نقش بسیار زیادی در محافظت و جلوگیری از ابتلا فرزند دلبند خود به این عفونت‌ها داشته باشید. در صورت بروز عفونت به پزشک مراجعه کنید. امیدواریم خواندن مقاله فوق، باعث ارتقای آگاهی و درنتیجه گامی در جهت محافظت از سلامتی کودک دلبندتان باشد.
سؤالات متداول
-
علائم عفونت (قارچ) پای ورزشکار چیست؟
از علائم قارچ پای ورزشکار، بثورات و تاول خارشدار روی پای کودک، پوسته‌پوسته شدن پا و سفید شدن پوست بین انگشتان پا اشاره کرد.
-
چه زمانی باید پس از مشاهده عفونت پوستی در کودکان، کودک خود را نزد پزشک ببرم؟
اگر بثورات پوستی کودک، قرمز و متورم و مدام در حال گسترش روی بدن او بود، اگر کودک تب داشت و خارش هم در نواحی قرمز شده ایجاد شده بود و چرک زرد رنگی از آن‌ها خارج می‌شد، کودک خود را سریعاً نزد پزشک ببرید.