چه زمانی زردی نوزاد خطرناک است؟
زردی در اثر تجمع بیلی‌روبین در بدن نوزادان بروز پیدا می‌کند. این عارضه معمولاً زمانی رخ می‌دهد، که کبد نوزاد قادر به دفع و خارج نمودن بیلی‌روبین از بدن نباشد. حال دلیل بروز زردی نیز موارد متعددی می‌باشند. اما یکی از مهم‌ترین دلایل ابتلا به این عارضه نارس بودن نوزاد می‌باشد. اگر نوزاد قبل از نه‌ماهگی و پیش از تکامل بدنش متولد شود، به‌احتمال‌زیاد به زردی مبتلا خواهد شد. اما معمولاً زدی یک عارضه خطرناک تلقی نمی‌شود.
چراکه در بسیاری از موارد این عارضه به‌صورت خودبه‌خود و بدون هیچ درمانی بهبود می‌یابد. حال چه زمانی زردی نوزاد خطرناک می‌شود؟ به‌طورکلی اگر زردی پس از گذشت ده الی پانزده روز بعد از تولد بهبود نیابد، به عارضه‌ای خطرناک تبدیل می‌شود.
چراکه در این صورت ممکن است بیلی‌روبین که ماده‌ای زردرنگ می‌باشد، درون مغز نوزاد رسوب‌کرده و خطراتی جدی را به همراه داشته باشد. اما میزان خطرساز بودن زردی در نوزادان، کاملاً بستگی به درجه این بیماری خواهد داشت. درجه زردی باید در همان بدو تولد اندازه‌گیری شود.
اگر درجه این بیماری بر روی عدد ۱۰باشد، هیچ مشکل خاصی ایجاد نکرده و معمولاً خطرناک نیست. اما اگر درجه زردی بالای ۱۰ باشد، می‌تواند به‌مرور تبدیل به عارضه‌ای مشکل‌آفرین برای نوزادان شود. اما این مورد استثنائاتی نیز دارد.
در درجه اول اگر درجه زردی نوزاد بر روی ۱۲باشد، اما او بالای ۳کیلوگرم وزن داشته و پس از ۹ماهگی متولدشده باشد، قطعاً این عارضه خطر خاصی برای او به همراه نخواهد داشت. در این حالت معمولاً زردی بعد از گذشت ده روز کاملاً بهبود می‌یابد.
این در حالی است که اگر درجه زردی یک نوزاد نارس با وزن کمتر از دو کیلوگرم، بر روی ۱۲باشد، قطعاً برای او عوارض جبران‌ناپذیر به همراه خواهد داشت. حال در برخی موارد نیز، درجه زردی نوزاد حدود ۱۵الی ۲۰می‌باشد.
در این صورت نوزاد در شرایط جسمانی بحرانی و حاد قرار خواهد گرفت. البته اینکه درجه زردی نوزاد به ۲۰برسد، بسیار نادر است و از هر ۱۰۰ نوزاد تنها سه نفر به این شدت دچار یرقان می‌شوند.
شایع‌ترین عوارض سهل‌انگاری در درمان زردی نوزاد
درصورتی‌که درجه زردی فرزند شما بالاتر از ۱۰بوده، حتی اگر ازنظر جسمانی شرایط خوبی نیز دارد بهتر است فورا به پزشک مراجعه نمایید. چراکه اگر تاوَن برای درمان یرقان نوزادان اقدام نشود، این عارضه می‌تواند موجب آسیب‌دیدگی دائمی سلول‌های عصبی شود، و عوارض خطرناک زیر را به همراه داشته باشد:
-
فلج مغزی
در درجه اول این بیماری بیشتر ناحیه مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد. معمولاً بیلی‌روبین ممکن است، در ناحیه مغز تجمع نموده و رسوب کند. در این صورت به سلول‌های مغزی آسیب شدیدی واردشده، و گاها ممکن است زردی نوزاد موجب فلج مغزی شود.
-
تشنج
زردی ازجمله بیماری‌هایی است که معمولاً بدن نوزادان را بسیار ضعیف نموده، و می‌تواند موجب بروز حملات تشنجی خطرناک در آن‌ها شود. تشنج نوزاد گاها موجب از حال رفتن او شده و خطراتی جدی به همراه خواهد داشت.
-
کندذهنی
یکی دیگر از عوارض عدم درمان به‌موقع زردی و یرقان در نوزادان، کندذهنی آن‌ها می‌باشد. گاهی بیلی‌روبین سلول‌های مغزی را به‌شدت تخریب می‌کند. در این صورت این مسئله می‌تواند کندذهنی و عقب‌ماندگی نوزاد را به همراه داشته باشد.
-
تأخیر در تکلم
زردی نوزاد می‌تواند روند شروع تکلم او را نیز با تأخیر روبرو کند. به‌گونه‌ای که معمولاً نوزاد در سنین کودکی، نمی‌تواند در زمان مناسب تکلم داشته باشد، و گاها حتی به علت آسیب‌دیدگی سلول‌ها، ممکن است دچار لکنت زبان شدید شود.
-
عدم رشد کافی
در اثر ابتلا به زردی قطعاً نوزاد رشد مناسبی نیز نخواهد داشت. دلیل آن‌هم کاملاً واضح است. وقتی بیلی‌روبین در بدن نوزاد تجمع می‌کند، او معمولاً علاقه زیادی به شیر خوردن نخواهد داشت. این مسئله به علت ضعیف بودن بدن او رخ می‌دهد. درنتیجه چون نوزاد تغذیه درستی ندارد، قطعاً رشد کافی نیز نخواهد داشت.
زمان مراجعه به پزشک برای درمان زردی نوزاد
برای جلوگیری از بروز عوارض گفته‌شده در بالا، والدین باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه نموده تا نوزاد تحت معاینه و درمان قرار گیرد. حال چه زمانی باید به پزشک مراجعه نماییم؟ اگر درجه زردی کم بوده و در حال بهبود است، در اکثر موارد نیاز به مراجعه به پزشک نخواهد بود.
اما اگر زردی درجه بالایی دارد و با علائم زیر همراه است، تاوَن به پزشک متخصص مراجعه کنید:
-
گسترش زردی نوزاد
اگر زردی در حال گسترش است، باید برای جلوگیری از تجمع آن در سایر نقاط بدن، سریعاً به متخصص اطفال و نوزادان مراجعه نمایید. گسترش زردی کاملاً قابل‌تشخیص خواهد بود. چراکه در این صورت دیگر نقاط بدن نوزاد نیز شروع به زرد شدن می‌کنند.
-
تب بالا
توجه داشته باشید که زردی اگر همراه با تب بالا باشد، می‌تواند موجب تشنج نوزادان شود. پس درصورتی‌که تب نوزاد بالای ۳۸درجه سانتی‌گراد باشد نیز، اقدام سریع برای درمان ضرورت زیادی دارد.
-
بدحالی و گریه‌های شدید کودک
کودک اگر در وضعیت خطرناکی قرار گیرد، معمولاً بدحال بوده، و گریه‌های شدید خواهد داشت. در این حالت قطعاً نوزاد ناخوش بوده و باید برای رهایی از این وضعیت، تحت درمان قرار گیرد.
-
تغذیه کم
همان‌طور گفتیم زردی نوزاد مانع از تغذیه کافی و اصولی او می‌شود. به همین دلیل اگر نوزاد در طول روز کمتر از سه مرتبه از شیر مادر تغذیه می‌کند و هیچ مکمل دیگری نیز مصرف ننماید، رجوع زودهنگام به پزشک الزامی می‌باشد.