هیپوسپادیاس چیست؟
معمولاً طبیعی بودن شکل آلت تناسلی نوزادان پسر، از اهمیت فراوانی برخوردار است. به همین دلیل این مورد در همان ۲۴ساعت اول بعد از تولد، توسط پزشکان موردبررسی قرار می‌گیرد. چراکه غیرطبیعی بودن شکل آلت، می‌تواند نشانگر وجود یک مشکل جدی باشد. حال یکی از مشکلاتی که دقیقاً به همین شکل رخ می‌دهد و کاملاً غیرعادی می‌باشد، ختنه خدادادی یا هیپوسپادیاس می‌باشد.
همان‌طور که می‌دانید پس از تولد نوزادان پسر، مجرای ادرار باید بر روی نوک آلت آن‌ها قرار داشته باشد. اما در این عارضه مجرای ادرار و سوراخ آلت، در انتهای آن و به سمت شکم قرار می‌گیرد. یعنی ممکن است مابین دو الی ده سانتی‌متر دور از جای طبیعی خود قرار گیرد. به همین دلیل معمولاً بروز این مشکل در نوزادان تازه متولدشده می‌تواند موجب نگرانی والدین آن‌ها شود.
عوارض هیپوسپادیاس
معمولاً توصیه می‌شود درصورتی‌که نوزاد شما با چنین مشکلی متولد شد، فوراً به پزشک مراجعه نمایید تا درمان آغاز گردد. در غیر این صورت فرزند شما عوارض این ناهنجاری را هم در کودکی و هم در بزرگسالی تجربه خواهد کرد. در درجه اول هیپوسپادیاس می‌تواند موجب شود که فرد امکان استفاده آسان از توالت را نداشته باشد. چون مجرای ادرار او در جای ناصحیحی قرارگرفته، و امکان تخلیه ادرار به‌صورت عادی وجود ندارد. درنتیجه فرد حتی در هنگام استفاده از توالت نیز با مشکل مواجه می‌شود. اما عوارض این مشکل به همین یک مورد ختم نمی‌شود.
اگر فردی با این عارضه متولد گردد، در آینده هنگام برقراری رابطه جنسی نیز با مشکل مواجه شده، و معمولاً درروند باروری او نیز اختلالاتی رخ خواهد داد. به همین دلیل ختنه خدادادی عارضه‌ای خطرناک و نگران‌کننده تلقی می‌شود.
مهم‌ترین علل و دلایل بروز هیپوسپادیاس
باوجود تحقیقات فراوان، هنوز هم علت دقیق بروز عارضه ختنه خدادادی مشخص نیست. اما برخی عوامل وجود دارند، که می‌توانند احتمال بروز این مشکل در نوزادان پسر را افزایش دهند. به همین دلیل این عوامل را می‌توان دلایل مهم بروز این عارضه به‌حساب آورد.
در ادامه به مهم‌ترین عوامل ایجاد ختنه خدادادی در نوزادان اشاره نموده‌ایم:
سابقه خانوادگی
اولین واصلی‌ترین دلیل بروز این عارضه، سابقه خانوادگی افراد می‌باشد. چراکه معمولاً نوزادان پسر هیپوسپادیاس را از خانواده خود به ارث می‌برند. برای مثال در اکثر موارد افرادی که در خانواده آن‌ها سابقه بروز این ناهنجاری وجود داشته است، دچار آن خواهند شد. به همین علت می‌توان گفت دلیل بروز این ناهنجاری در اکثریت نوزادان، وراثت و ژنتیک می‌باشد.
سن والدین بیش از چهل سال
معمولاً پزشکان همواره توصیه می‌کنند افراد در سنین کم‌فرزند آوری را آغاز کنند. چراکه هرچقدر سن پدر و مادر کمتر باشد، سلامت جسمانی نوزاد بیشتر خواهد بود. به همین دلیل احتمال بروز این عارضه در نوزادانی که والدین آن‌ها بالای چهل سال سن داشته‌اند، بسیار بیشتر است. چراکه بعد از چهل‌سالگی توان بدن کاهش‌یافته، و هیپوسپادیاس می‌تواند به شکل حاد بروز پیدا کند.
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و دود سیگار
اگر مادر در دوران بارداری مرتباً در معرض دود سیگار و مواد شیمیایی قرار گیرد، ممکن است برخی تغییرات هورمونی در بدن او رخ دهد. معمولاً تغییرات هورمونی بدن مادر، می‌تواند موجب تغییر شکل آلت نوزاد شود، و درنتیجه باعث بروز عارضه ختنه خدادادی گردد. به همین دلیل مادران باردار می‌بایست از قرار گرفتن در معرض این مواد مضر و آسیب‌زننده، خودداری نمایند.
علائم نشان‌دهنده ابتلا به هیپوسپادیاس
ابتلای نوزاد به عارضه ختنه خدادادی همواره با علائم زیادی همراه خواهد بود. به همین دلیل در همان روزهای اولیه پس از تولد نیز، والدین قطعاً متوجه بروز این مشکل خواهند شد. علائم این ناهنجاری به شرح زیر می‌باشند:
شکل غیرطبیعی آلت تناسلی
اولین علامت بروز این مشکل، شکل غیرطبیعی آلت تناسلی هست. در این حالت مجرای ادراری در وسط تنه آلت، انتها و پایه آلت و….قرار خواهد داشت. در برخی موارد نادر تر نیز، ممکن است حتی سوراخ مجرای ادرار در زیر بیضه‌ها قرار گیرد. در این صورت با یک نگاه سطحی به ناحیه آلت نیز، می‌توان بروز هیپوسپادیاس را تشخیص داد.
خروج غیرعادی ادرار
اگر مجرای ادرار دقیقاً در جای مناسب قرارگرفته باشد، ادرار باید از نوک آلت به شکل صاف خارج شود. اما در صورت وجود ختنه خدادادی چون مجرا بسیار پایین‌تر قرار دارد، ریزش ادرار کاملاً غیرعادی خواهد بود. درنتیجه این مورد دیگر علامت بروز این ناهنجاری تلقی می‌شود.
کجی آلت تناسلی
از دیگر علائم بروز این عارضه می‌توان به کجی آلت تناسلی اشاره نمود. اگر نوزاد به هیپوسپادیاس مبتلا باشد، تغییراتی در ساختار آلت او شکل خواهد گرفت. این تغییرات ممکن است سبب کجی آلت شوند.
درد و سوزش
عارضه ختنه خدادادی ممکن است با درد و سوزش نیز همراه باشد. اگر مجرای ادراری در جای صحیحی قرار نداشته باشد، قطعاً خروج ادرار بسیار مشکل می‌شود. به همین دلیل احساس درد و سوزش در این حالت کاملاً طبیعی است. درواقع نوزادان مبتلابه این مشکل معمولاً به علت سوزش و درد زیادی که احساس می‌کنند، ممکن است در هنگام خروج ادرار گریه‌های شدید داشته باشند.
چسبندگی و تو رفتگی آلت بعد از ختنه و روش های درمان آن
زمان مراجعه به پزشک برای درمان هیپوسپادیاس
در درجه اول پزشکان سعی می‌کنند در همان چند ساعت اول بعد از تولد، این عارضه را تشخیص دهند. درصورتی‌که بروز چنین مشکلی تشخیص داده شود، معمولاً نوزاد مرخص نمی‌شود تا تحت درمان قرارگرفته، و عارضه او به‌طور کامل بهبود یابد. اما گاهی ختنه خدادادی به‌قدری خفیف است، که در هنگام تولد نیز قابل‌رؤیت و تشخیص نیست.
در این صورت والدین ممکن است بعد از گذشت چند روز متوجه بروز هیپوسپادیاس در فرزند خود شوند. حال هر زمان که بروز این مشکل در فرزند خود را مشاهده نمودید، مراجعه فوری به پزشک بسیار ضرورت دارد. در این صورت بدون فوت وقت به متخصصین اطفال مراجعه نموده و به‌هیچ‌عنوان درمان را به تعویق نیندازید. چراکه عدم درمان به‌موقع این ناهنجاری، می‌تواند در آینده سبب بروز مشکلاتی جدی‌تر شود.