گرانولوم نافی در نوزاد
زمانی که نوزاد از بیمارستان مرخص می‌گردد توصیه‌هایی مبنی بر مراقبت‌های بند ناف بیان می‌شود. در ابتدا بند ناف نوزاد حالتی مرطوب و سفیدرنگ دارد که به مرور زمان خشک و تیره شده و در نهایت به‌طور کامل می‌افتد. گاهاً این روند به‌خوبی پیش نمی‌رود و این ناحیه بهبود پیدا نمی‌کند، بافتی اضافه در این ناحیه به‌وجود می‌آید و رشد می‌کند. در این حالت گفته می‌شود که نوزاد به گرانولوم نافی مبتلا شده است. این عارضه برای کودک آزا‌ردهنده نخواهد بود و باید تحت نظر پزشک درمان گردد تا باعث بروز عفونت در این ناحیه نشود.
چه زمان گرانولوم ناف نوزاد به‌وجود می‌آید؟
بر طبق بررسی‌های انجمن جراحان اطفال در آمریکا از هر 500 نوزاد به‌دنیا‌آمده یک نفر به گرانولوم نافی دچار می‌گردد. این بافت به‌وجود‌آمده بر اثر عفونت شکل می‌گیرد و ممکن است به دلیل بیماری‌ای خاص باشد یا عفونتی رخ داده باشد که باید توسط پزشک به‌دقت بررسی گردد. اما این ضایعه ممکن است بعد از افتادن ناف و در روند بهبودی محل آن رخ دهد.
زمانی که بند ناف نوزاد می‌افتد بروز قرمزی و برجستگی در آن ناحیه امری طبیعی است که بعد از 2 هفته درمان شده و حالت عادی پیدا می‌کند.
اگر بعد از افتادن بند ناف و گذشتن 10 روز الی 2 هفته بهبودی در این ناحیه حاصل نشد و یا برجستگی نیز مشاهده شد، حتماً به پزشک متخصص اطفال مراجعه کنید. دکتر آویشن محمدی فوق تخصص نوزادان در تهران می‌تواند شما را در روند این امر همراهی نماید.
علائم گرانولوم نافی نوزاد
گرانولوم نافی مانند یک توپ قرمز رنگ، صورتی و نیز مرطوب است که احتمال دارد چرک‌های زرد و سفید رنگ هم از خود ترشح کند. در اطراف این ناحیه هم التهاباتی مشاهده می‌گردد.
گرانولوم نافی حالت دردناک نداشته و خطر خاصی برای کودک ندارد، اما به این دلیل به پزشک مراجعه می‌شود که عفونت ادامه پیدا نکند و از هر گونه عوامل وابسته به عفونت در این ناحیه جلوگیری به‌عمل آید.
درمان گرانولوم نافی در نوزاد
در بیشتر موارد پزشک متخصص اطفال این مشکل را با تجویز یک ماده شیمیایی به نام نیترات نقره درمان و مهار می‌کند. در زمانی که از این ماده استفاده می‌شود بافت حالت سوخته پیدا کرده و رشد عوامل مشکل‌زا متوقف می‌گردد و به مرور گرانولوم نافی کوچک شده و از بین خواهد رفت.
لازم است بدانید که این درمان موجب آزار در کودک شما نخواهد شد و صدمه‌ای وارد نمی‌کند؛ زیرا در بافت گرانولوم نافی عصبی وجود ندارد.
روش‌های دیگر برای درمان گرانولوم ناف نوزاد
در صورتی که روش مرسوم استفاده از نیترات نقره مؤثر نبود دو روش دیگر برای درمان این مشکل وجود دارد:
- پزشک متخصص توسط نیتروژن آن را منجمد می‌کند و با این کار از رشد آن جلوگیری کرده و موجب توقف این روند می‌گردد.
- پزشک انتهای گرانولوم ناف را با نخ بخیه می‌بندد تا جریان خون در این ناحیه متوقف گردد و به مرور این زائده خشک شده و جدا شود.
روش‌های فوق بسیار ساده بوده و هیچ دردی را به کودک وارد نمی‌کند. در برخی از موارد نادر برای برداشتن این زائده و بند ناف از عمل جراحی استفاده می‌گردد، اما در بسیاری از موارد با انجام اموری ساده می‌شود این مشکل را در منزل و مطب برطرف کرد. جای هیچ نگرانی وجود نخواهد داشت.
مراقبت از بند ناف نوزادان
- در زمان نگهداری از کودک نیاز نیست کار خاصی انجام شود. بهتر است کودک خشک و تمیز نگه داشته شود و پزشک نیز در هر بار معاینه کودک بند ناف را نیز بررسی می‌کند.
- بهتر است قبل از افتادن بند ناف کودک را حمام کامل نبرید و در صورت لزوم با اسفنج بدن او را تمیز نمایید.
- سعی نمایید در زمان شستشو و نظافت کودک از خیس‌شدن بند ناف جلوگیری کنید.
- بدن کودک را به‌خوبی خشک نموده و اگر پوشک مزاحمتی برای این ناحیه ایجاد می‌کند در بستن آن دقت نمایید و اطراف آن را خالی نگه دارید.
افتادن بند ناف ممکن است تا 3 هفته هم به‌طول بینجامد و در افراد مختلف متغیر بوده و احتمال افتادن زودتر هم وجود دارد. زمانی که افتادن طبیعی و بدون اجبار و تماس فیزیکی باشد امری طبیعی به حساب خواهد آمد.
در صورت ادامه‌دار‌بودن روند افتادن و مشاهده علائم غیر‌عادی باید به پزشک مراجعه نمود.
مشکلات در زمان افتادن بند ناف نوزاد
در زمان افتادن بند ناف ممکن است مشکلاتی بروز کند که به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- ایجاد ترشحات با بوی نا‌مطبوع.
- ترشحاتی با رنگ زرد یا سفید.
- بروز تب یا تحریک‌پذیری نوزاد.
- بروز التهاباتی با رگه‌های قرمزرنگ در اطراف ناحیه ناف.
- احساس ناراحتی نوزاد در زمانی که تماسی با این ناحیه انجام شود.
از مشکلات دیگر در ناحیه ناف می‌توان به فتق ناف نیز اشاره کرد. 20 درصد نوزادان دچار فتق ناف می‌گردند به این دلیل که ماهیچه‌های اطراف ناف به طرز کامل به هم متصل نبوده و فضایی ایجاد می‌گردد که بافت داخلی از ناحیه ناف به بیرون آید. ناف بیرون‌زده در هنگام گریه نوزاد مشهودتر است. فتق ناف هم مانند گرانولوم نافی درد و آزاری برای کودک ندارد.
نکته مهم در این زمینه آن است که باید بررسی به‌موقع انجام شود تا این مشکل ایجاد عفونت شدید در کودک نکند. مشکل خاصی نبوده و به‌راحتی برطرف خواهد شد.