علت اختلال یادگیری در کودکان
یادگیری یکی از مهارت‌هایی است که هر فرد از بدو تولد با استفاده از آن به رفع نیاز‌های خود می‌پردازد. در این بین، فردی که ناتوانی یادگیری داشته باشد نمی‌تواند مهارت‌های خاص زندگی را به راحتی یاد بگیرد و در واقع، در زندگی با مشکل روبه‌رو خواهد شد. اختلالات یادگیری در افراد مختلف متفاوت است.
همچنین، اختلالات یادگیری در افراد مختلف در مواردی نظیر یادگیری چیزهای جدید، ارتباطات، مدیریت پول، خواندن، نوشتن، مراقبت‌های شخصی و … متفاوت است. اختلالات یادگیری در افراد به صورت مادرزادی یا اکتسابی به وجود می‌آید. اختلالات یادگیری اکتسابی زمانی به وجود می‌آید که فرد در دوران کودکی دچار یک حادثه یا بیماری شود.
همچنین، اختلالات یادگیری به صورت خفیف یا شدید در فرد بروز می‌کند. فردی که دچار اختلالات یادگیری خفیف است، می‌تواند با حداقل کمک و تقریبا به صورت مستقل یه زندگی خود ادامه دهد. این در حالی است که، فردی که دچار اختلالات یادگیری شدید است نیاز به مراقبت ویژه دارد و لازم است در انجام کارهای روزانه از دیگران کمک بگیرد.
در این مقاله قصد داریم به طور مفصل به اختلالات یادگیری بپردازیم و علت اختلال یادگیری در کودکان را بررسی کنیم. پس با ما همراه شوید.
تعریف اختلالات یادگیری
هنگامی که یک وضعیت عصبی بر توانایی‌های مغز در ارسال، دریافت و پردازش اطلاعات تأثیر می‌گذارد، فرد دچار اختلال یادگیری می‌شود. کودکانی که در خواندن، نوشتن، صحبت کردن، گوش دادن، درک مفاهیم ریاضی و به طور کلی درک تمام مفاهیم دچار مشکل می‌شوند دچار اختلال یادگیری می‌باشند.
اختلالاتی نظیر خوانش پریشی، ناتوانی حرکتی، دیسکلکولیا یا دشواری در یادگیری ریاضیات، اختلال دیکته نویسی و … در گروه اختلالات یادگیری قرار دارند. در این بین، مواردی نظیر بیماری‌های جسمی و روانی، شرایط اقتصادی، پس زمینه‌ی فرهنگی و ضعیف یا تنبل بودن کودک نمی‌تواند مسبب ایجاد اختلالات یادگیری در کودکان شود. در واقع، علت اختلال یادگیری در کودکان کاملا جدا از این موارد است و نمی‌توان با مشاهده‌ی چنین مواردی کودک را مبتلا به اختلال یادگیری تلقی کرد.
در این بین، دولت ایالات متحده در قانون عمومی ۱۹۲_۹۴یک تعریف عمومی از اختلالات یادگیری ارائه کرده است. در این تعریف، اختلالات یادگیری شامل اختلال به وجود آمده در یک یا چند فرایند اساسی روانشناختی می‌باشد که باعث ایجاد مشکل در درک، استفاده از زبان، گفتار و نوشتار می‌شود و همین موارد فرد را دچار مشکل در زندگی روزانه می‌کند.
انواع و علت اختلال یادگیری در کودکان
به طور کلی، اختلال یادگیری اغلب یک ناتوانی پنهان تلقی می‌شود. آمارها نشان می‌دهد، افرادی که دچار اختلالات یادگیری می‌باشند، معمولا از نظر ضریب هوشی در حد متوسط یا بالاتر از حد متوسط قرار دارند. در واقع، اختلالات یادگیری به صورت کلامی یا غیر کلامی بروز می‌کنند.
اختلالات یادگیری کلامی شامل اختلال در خواندن، نوشتن، پردازش پردازش کلمات گفتاری و نوشتاری و اختلالات غیرکلامی شامل اختلال در پردازش اطلاعات بصری و تسلط بر مفاهیم انتزاعی می‌باشد. علاوه بر آن، ممکن است اختلالات یادگیری روی تمرکز فرد نیز تأثیر بگذارد و فرد را در فرایند تمرکز روی مسائل مختلف دچار مشکل کند.
آمارها نشان می‌دهد، بیست درصد افرادی که دچار اختلالات یادگیری هستند، توانایی تمرکز خود را از دست می‌دهند.همان طور که گفتیم، اختلالات یادگیری شامل خوانش پریشی، اختلال دیکته نویسی، اختلال پردازش شنیداری، اختلال پردازش زبانی، مشکلات یادگیری غیر کلامی و نقص ادراکی_حرکتی بصری می‌باشد که در ادامه به طور مختصر به هر کدام از این موارد می‌پردازیم.
خوانش پریشی اختلالی است که کودک را در خواندن و درک مطلب، نوشتن، هجی کردن، صحبت کردن و یادآوری مطالب دچار مشکل می‌کند. خوانش پریشی از انواع اختلالات یادگیری کلامی محسوب می‌شود. اختلال دیکته نویسی یکی دیگر از مشکلات یادگیری است که در آن فرد در نوشتن خوانا، رعایت فاصله‌ی بین کلمات به طور مداوم، هجی کردن، نوشتن، فکر کردن و نوشتن به طور همزمان و برنامه ریزی فضایی بر روی کاغذ دچار مشکل می‌شود.
علاوه بر موارد ذکر شده، اختلال دیکته نویسی بر مهارت‌های ظریف نظیر دست خط نیز تأثیر دارد. یکی دیگر از اختلالات، دشواری یادگیری ریاضیات نامیده می‌شود. در این اختلال، فرد در مهارت‌های ریاضی، درک اعداد و یادگیری حقایق مبتنی بر ریاضیات دچار مشکل می‌شود و در واقع، نمی‌تواند این مهارت‌ها را یاد بگیرد.
دیگر اختلاب یادگیری، اختلال پردازش شنیداری است. در این اختلال، افراد در تشخیص تفاوت‌های بین صداها، درک ترتیب صداها، تشخیص این که صداها از کجا می‌آیند و جدا کردن صداها از صداهای پس زمینه دچار مشکل می‌شوند. در اختلال پردازش زبانی افراد در APD و دادن معنا به گروه‌های صدا به منظور شکل دادن کلمات و جملات دچار مشکل می‌شوند.
مشکلات یادگیری غیر کلامی روی تفسیر حالات چهره و زبان بدن تأثیر می‌گذارد. آخرین اختلال یادگیری، نقص ادراکی_حرکتی بصری نام دارد. معمولا افرادی که دچار اختلال دیکته نویسی یا مشکلات یادگیری غیر کلامی با نقص ادراکی _حرکتی بصری نیز درگیر می‌شوند. این اختلال بر درک اطلاعات بصری، توانایی ترسیم و کپی کردن، هماهنگی دست و چشم و توانایی دنبال کردن متن تأثیر می‌گذارد.
پایش دوره ای نوزادان و کودکان
علت اختلال یادگیری در کودکان
اختلال یادگیری نیز مانند هر بیماری دیگر دارای علل خاصی می‌باشد. در واقع، علت اختلال یادگیری در کودکان شامل عواملی نظیر وراثت، بیماری در طول و بعد از تولد، استرس در دوران کودکی، محیط و همبودی یا وجود همزمان دو بیماری می‌باشد. در واقع، والدینی که اختلال یادگیری دارند احتمال دارد این اختلال را به فرزند خود نیز منتقل کنند. بنابراین، اختلال یادگیری می‌تواند ارثی باشد. در صورتی که کودک در طول یا بعد از تولد دچار بیماری شود، امکان ابتلا به اختلال یادگیری بیشتر می‌شود.
علاوه بر آن، زمانی که در طول بارداری الکل یا دارویی توسط مادر مصرف شود یا دچار ترومای فیزیکی، رشد ناکافی و ضعیف درون رحم، وزن کم در هنگام تولد و زایمان زودرس یا طولانی شود، احتمال دارد کودک دچار اختلال یادگیری شود. استرس در دوران کودکی دیگر علت اختلال یادگیری در کودکان است. در صورتی که کودک دچار یک حادثه‌ی استرس‌زا نظیر تب بالا، آسیب سر و یا تغذیه‌ی ضعیف شود، ممکن است دچار اختلال یادگیری شود.
محیطی که در آن کودک در معرض سمومی نظیر سرب قرار گیرد، باعث ایجاد اختلال یادگیری می‌شود. این سرب در رنگ، سرامیک، اسباب بازی و … قرار دارد. علاوه بر موارد ذکر شده، کودکانی که دچار اختلال یادگیری هستند بیشتر در معرض اختلالات رفتاری یا مشکلات توجه قرار دارند.
آمارها نشان می‌دهد، ۲۵ درصد کودکانی که دچار اختلال خواندن هستند، ADHD نیز دارند. علاوه بر آن، ۱۵ تا ۳۰ درصد کودکانی که مبتلا به ADHD هستند، دچار اختلال یادگیری هستند.
سخن آخر
هر انسان از بدو تولد به یادگیری مهارت‌هایی می‌پردازد تا بتواند نیاز‌های روزمره‌ی خود را برطرف کند. در این بین افرادی هستند که این توانایی را ندارند و نمی‌توانند برخی از مهارت‌ها را یاد بگیرند. به فرایندی که مانع از برخی یادگیری‌ها می‌شود، اختلال یادگیری گفته می‌شود.
اختلالات یادگیری شامل مواردی نظیر خوانش پذیری، اختلال دیکته نویسی، اختلال پردازش شنیداری، اختلال پردازش زبانی، مشکلات یادگیری غیرکلامی و نقص ادراکی_حرکتی بصری می‌باشد که توضیحات مختصری در مورد هر کدام از این موارد داده شد. اختلالات یادگیری به صورتی مادرزادی یا اکتسابی به وجود می‌آید. علت اختلال یادگیری در کودکان می‌تواند وراثتی، بیماری در طول یا بعد از تولد، استرس در دوران کودکی، محیط و همبودی یا وجود هم زمان دو بیماری باشد.
همچنین، مادرانی که در طول دوران بارداری الکل یا دارویی مصرف کرده‌اند یا با یکی از موارد ترومای فیزیکی، رشد ناکافی و ضعیف درون رحم، وزن کم در هنگام تولد و زایمان زودرس یا طولانی مدت درگیر می‌شوند، ممکن است در آینده دچار اختلال یادگیری شوند.