لیست غذای کودک زیر یک‌سال
نوزاد تازه به دنیا آمده نیازمند دریافت توجه ویژهای از سوی والدین است. اگر نوزاد این توجهات را از والدین خود دریافت نکند، با مشکلات بسیاری مواجه خواهد شد که تا مدت‌ها بر زندگی او تأثیر خواهد گذاشت. از مهم‌ترین مسائلی که والدین در رابطه با نوزادان باید به آن توجه کنند، تغذیه‌ی مناسب است که به خصوص برای کودکان زیر یک‌سال از اهمیت ویژهای برخوردار است. نوزاد با تغذیه‌ی نا‌مناسب علاوه بر مشکلات روانی، از لحاظ جسمانی نیز با مشکلات زیادی از جمله سوء‌تغذیه روبه‌رو خواهد شد.
دکتر آویشن محمدی با دنبال‌کردن و بررسی رشد نوزاد شما، توصیه‌های ارزشمندی در خصوص تغذیه‌ی کودکان نموده و لیست غذای کودک زیر یک‌سال را فراهم ساخته است. در این مقاله به توضیح تغذیه‌ی کودک از تولد تا شش‌ماهگی، از شش‌ماهگی تا یک‌سالگی و غذاهایی که نباید به کودک داده شوند، می‌پردازیم.
تغذیه‌ی کودک از تولد تا شش ماهگی
شیر مادر بهترین تغذیه برای کودک شما به حساب می‌آید. همچنین دارای آنتی‌بادی‌ها و مواد دیگری است که به محافظت از سیستم ایمنی کودک شما کمک می‌کند. از متخصصان نوزادان و مراقبان بهداشت در مورد سایر فواید شیردهی اطلاعاتی بخواهید. نوزادان باید حدود 10 تا 20 دقیقه یا بیشتر در هر سینه شیر بخورند. کودک شما در هر 24 ساعت به 8 تا 12 بار شیردادن نیاز دارد. اگر در یک زمان بیش از 4 ساعت می‌خوابد، کودک خود را برای خوردن بیدار کنید.
شیر خشک غنی‌شده با آهن نیز تمام مواد مغذی مورد نیاز کودک شما را تأمین می‌کند. فرمول‌های آماده‌ای به صورت مایع غلیظ یا پودر موجود اند. هنگام مخلوط‌کردن شیر خشک دستورالعمل‌ها را دنبال کنید تا کودک شما مقدار مناسبی از مواد مغذی را دریافت کند. از مراقبان بهداشت بپرسید که کدام شیر خشک برای کودک شما مناسب است.
در حدود 6 ماهگی به کودک خود غلات غنی‌شده با آهن بدهید. از متخصصان نوزادان بپرسید که چه زمانی کودک شما برای غلات نوزاد آماده است. او ممکن است به شما پیشنهاد کند که غلات نوزاد غنی‌شده با آهن را با قاشق 2 یا 3 بار در روز به کودک خود بدهید. یک غلات تک‌دانه (مانند غلات برنج) را با شیر مادر یا شیر خشک در یک کاسه مخلوط کنید. برای هر بار تغذیه 1 تا 3 قاشق چای‌خوری غلات به نوزاد بدهید.
جزئیات این موارد، در لیست غذای کودک زیر یک‌سال باید به‌طور کامل برای والدین ارائه گردند.
تغذیه‌ی کودک از شش‌ماهگی تا یک‌سالگی
به کودک خود 4 تا 5 بار در روز شیر مادر یا شیر خشک شیر بدهید. از آن‌جایی که کودک شما شروع به خوردن غذاهای جامد بیشتری می‌کند، ممکن است به اندازه‌ی قبل شیر مادر یا شیر خشک را میل نکند.
غذاهای جدید مانند میوه‌ها، سبزیجات یا گوشت را به کودک خود بدهید. هر 2 تا 7 روز یکبار فقط 1 غذای جدید به کودک خود بدهید. از دادن هم‌زمان چندین غذای جدید یا غذاهایی با بیش از 1 ماده به کودک خودداری کنید، زیرا اگر کودک شما به یک غذای جدید واکنش نشان دهد، تشخیص این‌که کدام غذا باعث این واکنش شده است دشوار خواهد بود. واکنش‌هایی که باید به دنبال آن‌ها باشید شامل اسهال، بثورات پوستی یا استفراغ است.
در حدود 9 ماهگی به کودک خود غذای انگشتی بدهید. وقتی کودک شما قادر به برداشتن اشیاء باشد، می‌تواند یاد بگیرد که غذاها را برداشته و در دهان بگذارد.
می‌توانید به کودک خود غذاهای انگشتی مانند تکه‌های نرم میوه، سبزیجات، پنیر، گوشت یا ماکارونی خوب پخته‌شده بدهید. همچنین می‌توانید غذاهایی مانند کراکر و غلات خشک به کودک خود بدهید که به راحتی در دهان او حل می‌شود. همچنین ممکن است کودک شما آماده‌ی یادگیری فنجان‌گرفتن و نوشیدن آن باشد.
در یک‌سالگی، کودک باید بتواند غذاهای له‌شده، خردشده و انگشتی را مدیریت کند. رژیم غذایی متعادل شامل سبزیجات، میوه‌ها، مواد غذایی نشاسته‌ای، پروتئینی و لبنیات می‌باشد که در لیست غذای کودک زیر یک‌سال ذکر می‌شوند.
غذا های کمکی برای کودکان شیرخوار کدام اند؟
سبزیجات
سبزیجات را در صورت لزوم بپزید تا نرم شوند و آن‌ها را به صورت خردشده به کودک بدهید. سبزیجات شامل:
کلم بروکلی
هویج
فلفل
نخود فرنگی
گل کلم
اسفناج
لوبیا سبز
کدو سبز
مارچوبه
کلم‌پیچ
آووکادو
کدو حلوایی
کلم
میوه‌ها
میوه‌ها را بشویید و هسته‌ها یا پوست سفت آن را جدا کنید. میوه را باید به‌صورت خردشده به کودک بدهید. میوه‌ها شامل:
موز
بلوبری
کیوی
پرتقال
سیب
تمشک
انبه
شلیل
گلابی
توت‌فرنگی
آناناس
خربزه
هلو
آلو
غذاهای نشاسته‌ای
این‌ها را می‌توان در صورت لزوم طبخ کرد و به صورت له‌شده، خردشده یا انگشتی به کودک داد. غذاهای نشاسته‌ای عبارتند از:
سیب‌زمینی
سیب‌زمینی شیرین
برنج
پاستا
فرنی
جو دوسر
بلغور جو دوسر
ارد ذرت
ذرت
ارزن
نان تست
نان
نان پیتا
غذاهای پروتئینی
این گروه غذایی شامل گوشت، ماهی، تخم مرغ و حبوبات است و از حدود شش‌ماهگی مناسب می‌باشد. این غذاها علاوه بر دادن پروتئین به کودک، حاوی مواد مغذی مفید دیگری مانند آهن و روی هستند که برای نوزادان مهم می‌باشند.
غذاهای پروتئینی عبارتند از:
مرغ
بوقلمون
گوشت گاو
گوشت بره
ماهی (بدون استخوان)
تخم مرغ
عدس
لوبیا
حبوبات، مانند نخود
لبنیات
لبنیات پاستوریزه مانند ماست و پنیر پرچرب پاستوریزه از حدود شش ماهگی برای کودک شما غذاهای مناسبی هستند. ماست‌های پرچرب، بدون شیرینی یا ساده انتخاب خوبی هستند زیرا قند اضافه ندارند. شیر گاو کامل پاستوریزه (پرچرب)، یا شیر بز یا گوسفند را می‌توان در پخت و پز یا مخلوط‌کردن با غذا از حدود شش ماهگی استفاده کرد، اما نه به‌عنوان نوشیدنی تا زمانی که کودک شما به 12 ماهگی برسد.
در مطب دکتر آویشن محمدی، به‌علاوه‌ی بررسی و نظارت رشد کودک شما، برنامه‌ای دارای لیست غذای کودک زیر یک‌سال نیز ارائه خواهد شد.
کدام غذاها را نباید به کودک داد؟
مواردی وجود دارند که نباید در لیست غذای کورک زیر یک‌سال جا داده شوند، از جمله:
آب میوه را نباید قبل از 1 سالگی به کودک بدهید. از متخصص کودکان بپرسید که چه زمانی می‌توانید به کودک خود آب میوه بدهید. قبل از خواب نیز به کودک آب میوه ندهید.
شیر گاو معمولی، شیر بز، شیر سویا و شیر تبخیرشده را تا یک‌سالگی به کودک ندهید، زیرا آهن مورد نیاز کودک شما را ندارند و هضم آن‌ها سخت‌تر است.
شیرخشک کم‌آهن به نوزاد ندهید، مگر این‌که پزشک به شما بگوید. این نوع شیر می‌تواند باعث شود نوزاد شما سطح آهن پایینی در خونش داشته باشد.
تخم مرغ خام، عسل و شربت ذرت حاوی باکتری‌هایی هستند که می‌توانند کودک شما را بیمار کنند. عسل یا شربت ذرت را به شیشه‌ی شیر کودک خود اضافه نکنید.
غلات بچه در شیشه‌ی شیر کودک اضافه نشود، زیرا ممکن است باعث خفگی یا افزایش سریع وزن او شود.
نمک یا شکر اضافه‌شده برای طعم بهتر غذای کودک شما لازم نیست.
کودکان زیر یک‌سال در مرحله‌ی حساسی از نظر رشد و تکامل قرار دارند و لذا به تغذیه‌ی مناسبی نیاز خواهند داشت. از آن‌جایی که بدن کودک برای بار اول با انواع غذاها روبرو می‌شود، نیاز است تا در انتخاب غذاها در این سن توجه جدی صورت گیرد. دکتر آویشن محمد با ارائه‌ی لیست غذای کودک زیر یک‌سال به رشد طبیعی نوزاد شما کمک خواهد کرد.