یبوست چیست ؟
یبوست در نوزادان یک مشکل رایج است و زمانی اتفاق می‌افتد که مدفوع کودک شما سفت و خشک یا حرکت روده‌های او به‌ندرت است و باعث می‌شود که دفع مدفوع او مشکل باشد، گاهی اوقات، انجام یک مدفوع سخت می‌تواند دردناک باشد. زمانی که غذای نوزادان از شیر خشک یا شیر مادر به غذاهای جامد تبدیل می‌شوند، معمولاً علامت‌های یبوست را می‌توان در آن‌ها مشاهده نمود.
چه چیزی طبیعی است؟
حرکات طبیعی روده برای هر کودک متفاوت است. در ماه اول، نوزادان معمولاً یک‌بار در روز اجابت مزاج دارند. پس‌ازآن، نوزادان می‌توانند چند روز یا حتی یک هفته بین حرکات روده فاصله داشته باشند، همچنین استفاده از مدفوع است زیرا شکم آن‌ها ضعیف است. بنابراین نوزادان هنگامی‌که اجابت مزاج دارند ممکن است که زور بزنند، گریه کنند و صورتشان قرمز شود این بدان معنا نیست که آن‌ها یبوست دارند. اگر حرکات روده نرم باشد، احتمالاً مشکلی وجود ندارد.
چرا کودک من یبوست دارد؟
یکی از دلایل اصلی یبوست در نوزادان تغییر رژیم غذایی است. تغییر در رژیم غذایی ممکن است شامل موارد زیر باشد و در ادامه به بررسی جزئی‌تر هر یک از موارد ذکرشده می‌پردازیم:
- تغییر از تغذیه با شیر خشک
- تغییر از شیردهی
- قرار گرفتن در معرض غذاها و طعم‌های جدید
- ننوشیدن مایعات کافی (شیر مادر، شیر خشک یا آب)
- کودکانی که با شیشه شیر (شیر خشک) تغذیه می‌شوند، یبوست دارند تا نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند.
تغییر در رژیم غذایی
زمانی که کودک شما شروع به مصرف شیر خشک برای اولین بار (که هضم آن سخت‌تر از شیر مادر است) یا شروع به دادن غذاهای فرآوری شده به او کرده‌اید، بسیار معمول است که دچار آن می‌شوید. این فقط به این دلیل است که بدن آن‌ها یاد می‌گیرد چگونه می‌تواند با هضم چیزها و غذاهای جدید به‌غیراز شیر مادر کنار بیاید.
به‌طورکلی، نوزادانی که با شیر خشک تغذیه می‌شوند، به‌دفعات مدفوع نمی‌کنند، بنابراین اگرچند روز گذشته باشد، جای نگرانی نیست. اگر نگران هستید با پزشک عمومی خود صحبت کنید زیرا ممکن است نوع دیگری از فرمول را امتحان کنید. شیر خشک‌های هیدرولیز شده خاص حاوی پروتئینی هستند که به قطعات کوچک‌تر تجزیه می‌شوند، بنابراین هضم آن برای نوزادان آسان‌تر است.
کم‌آبی بدن
یبوست می‌تواند از مصرف مایعات باشد. کودک ممکن است مایعات کافی دریافت نکند ، یا ممکن است دندان درآورد و احساس ناراحتی کند، ممکن است به دلیل بیماری (سرماخوردگی، عفونت گلو یا گوش و غیره) باشد، یا اگر بزرگ‌تر است، نوشیدنی نمی‌نوشد. مایعات کافی همراه با غذای مایعات می‌تواند مدفوع کودک شمارا راحت‌تر و راندن آن را آسان‌تر کند.
کمبود فیبر
در نوزادان بزرگ‌تر، همچنین می‌تواند از عدم دریافت فیبر کافی (مانند میوه، سبزیجات و غلات) در رژیم غذایی آن‌ها باشد. هنگامی‌که کودک شما شروع به مصرف مواد جامد می‌کند، مطمئن شوید که او از یک رژیم غذایی متنوع استفاده می‌کند که شامل مقدار زیادی غذاهای حاوی فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات است. فیبر به منظم نگه‌داشتن کودکان شما کمک می‌کند.
فیبر بیش‌ازحد می‌تواند باعث شود کودک شما خیلی سریع سیر شود و می‌تواند به این معنی باشد که سایر مواد مغذی مهم را از دست می‌دهد. مهم است که به‌تدریج فیبر را در رژیم غذایی خود بگنجانید و با سایر مواد مغذی متعادل کنید تا فیبر کافی در رژیم غذایی فرزند شما وجود داشته باشد و همچنین از علائمی یبوست در او جلوگیری نمایید.
برخی از نوزادان به‌سادگی تمایل طبیعی به یبوست دارند، حتی زمانی که رژیم غذایی مناسبی دارند و مایعات کافی می‌نوشند، این بدان معنا نیست که آن‌ها ناسالم یا ناخوش هستند. در موارد شدید، بیماری‌های نادر می‌توانند باعث یبوست شوند مانند:
- مشکلات انتهای عصبی در روده
- مشکلات مربوط به نخاع
- کمبود تیروئید
- سایر اختلالات متابولیک
همه نوزادان برای این شرایط بررسی می‌شوند، بنابراین این چیزی نیست که شما نگران آن باشید. اما اگر نگران کودک خود هستید یا متوجه شدید که مدفوع برای او دردناک است، به دنبال مشاوره پزشکی باشید و در اولین زمان ممکن با پزشک متخصص نوزاد خود برای بررسی‌های بیشتر و تکمیلی‌تر مراجعه نمایید و علائم مربوطه را در اختیار پزشک قرار دهید.
چگونه علائم یبوست را تشخیص دهیم؟
یبوست بیشتر زمانی اتفاق می‌افتد که ضایعات یا مدفوع به‌آرامی در دستگاه گوارش حرکت می‌کنند و باعث سفت شدن و خشک شدن مدفوع می‌شوند. عوامل زیادی می‌توانند در ایجاد یبوست در نوزادان نقش اساسی داشته باشند، که در ادامه به بررسی دقیق چند مورد از علل آن می‌پردازیم. ازجمله این علل می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- کودک شما ممکن است هنگام تلاش برای دفع مدفوع علائم زور زدن را نشان دهد.
- کودک شما ممکن است ناآرام باشد، ممکن است بداخلاق یا عصبانی به نظر برسد.
- ممکن است کودک شما کمتر از حد معمول غذا بخورد یا کمتر غذا بخورد.
- ممکن است یک پارگی یا ترک در پوست اطراف مقعد ظاهر شود که گاهی ممکن است خونریزی کند.
- دریغ کردن: کودک شما ممکن است تمایل به اجابت مزاج را نادیده بگیرد زیرا از توالت می‌ترسد یا نمی‌خواهد در بازی استراحت کند. برخی از کودکان زمانی که از خانه دور هستند، خودداری می‌کنند، زیرا در استفاده از توالت‌های عمومی احساس ناراحتی می‌کنند.
- حرکات دردناک روده: مدفوع بزرگ و سفت نیز ممکن است منجر به دفع شود. اگر مدفوع دردناک است، کودک شما ممکن است سعی کند از تکرار تجربه ناراحت‌کننده جلوگیری کند.
- مسائل مربوط به آموزش توالت: اگر خیلی زود آموزش توالت رفتن را شروع کنید، ممکن است فرزندتان طغیان کند و مدفوع خود را نگه دارد. اگر آموزش توالت رفتن به نبرد اراده‌ها تبدیل شود، تصمیم داوطلبانه برای نادیده گرفتن میل به مدفوع می‌تواند به‌سرعت به یک عادت غیرارادی تبدیل شود که تغییر آن سخت است.
- تغییرات در رژیم غذایی: کمبود میوه و سبزیجات غنی از فیبر یا مایعات کافی در رژیم غذایی کودک شما ممکن است باعث یبوست شود. یکی از شایع‌ترین زمان‌هایی که کودکان دچار یبوست می‌شوند، زمانی است که آن‌ها از یک رژیم غذایی کاملاً مایع به رژیم غذایی حاوی غذاهای جامد تغییر می‌دهند.
- تغییرات در روال: هرگونه تغییر در برنامه زندگی کودک شما مانند سفر، هوای گرم یا استرس می‌تواند بر عملکرد روده تأثیر بگذارد. همچنین کودکان در ابتدای شروع مدرسه در خارج از خانه بیشتر احتمال دارد یبوست را تجربه کنند.
- حساسیت به شیر گاو. حساسیت به شیر گاو یا مصرف زیاد لبنیات (پنیر و شیر گاو) گاهی منجر به یبوست می‌شود.
- سابقه خانوادگی: کودکانی که اعضای خانواده آن‌ها یبوست را تجربه کرده‌اند، بیشتر در معرض ابتلا به آن هستند. این ممکن است به دلیل عوامل ژنتیکی یا محیطی مشترک باشد.
- در برخی موارد، اگر کودک شما یبوست داشته باشد، ممکن است نفخ به نظر برسد یا شکمش بزرگ‌تر از حد معمول به نظر برسد. می‌توان درحالی‌که به‌آرامی روی شکم آن‌ها فشار می‌آورد، پوسیدگی آن‌ها (توده‌های سفت و سفت) را احساس کرد.
چگونه یبوست کودک خود را درمان کنیم؟
اگر فکر می‌کنید فرزندتان ممکن است یبوست داشته باشد، او را نزد پزشک عمومی ببرید. درمان آن به سن کودک شما بستگی دارد. هر چه کودک شما طولانی‌تر یبوست داشته باشد، بازگشت به حالت عادی برای او دشوارتر می‌شود، بنابراین مطمئن شوید که زودتر از او کمک بگیرید. پزشکان اغلب برای کودکانی که غذاهای جامد می‌خورند، در کنار تغییر رژیم غذایی، ایجاد تغییر در سبک زندگی را توصیه می‌نمایند.
ممکن است چندین ماه طول بکشد تا درمان‌ها مؤثر واقع شوند، اما به تلاش خود ادامه دهید تا زمانی که درمان شوند. هنگامی‌که یبوست کودک شما برطرف شد، مهم است که از عود آن جلوگیری کنید. پزشک عمومی ممکن است توصیه کند که کودک شما برای مدتی به مصرف داروها ادامه دهد تا مطمئن شود که مدفوع او به‌اندازه‌ای نرم می‌ماند که به‌طور منظم دفع شود.