آپاندیسیت یا التهاب آپاندیس در کودکان
آپاندیسیت، عفونت یا التهاب دردناک آپاندیس است که ساختار لوله مانندی به‌اندازه‌ی انگشت کوچک در روده‌ی بزرگ می‌باشد. آپاندیس در اکثر کودکان در قسمت پایینی سمت راست شکم قرار دارد. آپاندیسیت، زمانی رخ می‌دهد که آپاندیس کودک، عفونی یا ملتهب شود. علائم شامل درد شدید در قسمت پایین سمت راست شکم کودک می‌باشد.
درمان معمولاً شامل برداشتن آپاندیس با روش جراحی بوده و درمانی حیاتی به شمار می‌رود. اگر آپاندیسیت درمان نشود، آپاندیس کودک ممکن است پاره شود و باعث ایجاد شرایط تهدیدکننده‌ی زندگی گردد. لذا آپاندیسیت یک وضعیت اورژانسی است و والدین باید بدانند که به‌سرعت برای درمان کودکشان اقدام کنند. دکتر آویشن محمدی، متخصص کودکان و فوق تخصص نوزادان، دانش و تجربه‌ی کافی برای تشخیص و درمان بیماری‌های کودکان، ازجمله آپاندیسیت در کودکان دارند. در این مقاله به توضیح آپاندیسیت، علائم، آزمایش و تشخیص و درمان آن می‌پردازیم.
آپاندیسیت در کودکان
آپاندیسیت نتیجه‌ی انسداد آپاندیس، ناشی از مخاط سفت یا مدفوع یا تورم ناشی از ویروس است. انسداد باعث تورم و التهاب آپاندیس می‌شود. اگر تورم و عفونت درمان نگردد، آپاندیس می‌تواند منفجر شود (سوراخ شود) که درنتیجه، محتویات آپاندیس به داخل شکم رهاشده و عفونت گسترش می‌یابد.
آپاندیسیت، شایع‌ترین علت جراحی اورژانسی شکم در کودکان است. اگرچه ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، ولی آپاندیسیت بیشتر در کودکان مدرسه‌ای و در سنین بین ۱۰ تا ۱۹ سال اتفاق می‌افتد و به‌ندرت زیر 1 سال رخ می‌دهد.
علت آپاندیسیت در کودکان همیشه مشخص نیست، ولی می‌تواند ناشی از انسداد آپاندیس یا عفونت شکمی، عفونت دستگاه گوارش، بیماری التهابی روده، مدفوع یا انگل باشد.
علائم آپاندیسیت
علائم و نشانه‌های آپاندیسیت در کودکان می‌تواند از کودکی تا کودک دیگر متفاوت باشد. شایع‌ترین علائم آن در کودکان، درد شکمی است. درد شکمی که از اطراف ناف شروع می‌شود و به سمت راست و پایین شکم می‌رود. گاهی ممکن است از پایین سمت راست شکم شروع شود. درد معمولاً هنگام راه رفتن، پریدن یا سرفه و عطسه افزایش می‌یابد و معمولاً باگذشت زمان بدتر می‌شود. در صورت ترکیدن آپاندیس، درد در سراسر شکم احساس می‌گردد. سایر علائم قرار زیر اند:
- تب و لرز
- حالت تهوع و/یا استفراغ
- از دست دادن اشتها
- مدفوع شل (اسهال)
- مشکل در اجابت مزاج (یبوست)
- تغییرات در رفتار
- شکم متورم در کودکان کوچک‌تر
علائم و دلایل بروز تشنج ناشی از تب در کودکان چیست ؟
آزمایش و تشخیص
پزشک، آپاندیسیت را با شرح‌حال کامل و معاینه‌ی فیزیکی تشخیص می‌دهد. ممکن است برای دیدن آپاندیس کودک، نیاز به انجام یک مطالعه‌ی تصویربرداری مانند سونوگرافی، ام‌آرآی یا سی‌تی‌اسکن باشد. همچنین، ممکن است مطالعات آزمایشگاهی مانند شمارش کامل خون (CBC) یا آزمایش ادرار برای تعیین میزان عفونت تکمیل گردد.
در تصویربرداری سونوگرافی شکم، از امواج صوتی با فرکانس بالا و یک کامپیوتر برای ایجاد تصاویری از رگ‌های خونی، بافت‌ها و اندام‌ها استفاده می‌شود. با سونوگرافی می‌توان، آپاندیس را دید و التهاب، تورم، پارگی و تغییراتی نظیر آن را تشخیص داد. معمولاً همیشه یک سونوگرافی شکم انجام می‌شود، این آزمایش تصویربرداری می‌تواند واریاسیون‌های موقعیت آپاندیس را نیز تا حد زیادی نشان دهد. لذا قبل از انجام جراحی، انجام سونوگرافی ضروریست و اندیکاسیون جراحی را نیز می‌تواند بگذارد.
تصویربرداری سی‌تی‌اسکن، از هر دو اشعه‌ی ایکس و فن‌آوری کامپیوتری برای نشان دادن تصاویر دقیق از هر قسمت از بدن استفاده می‌کند. استخوان‌ها، ماهیچه‌ها، چربی و اندام‌ها با وضوح بیش‌تری در سی‌تی‌اسکن مشاهده می‌گردند. برتری‌های زیادی نسبت به اشعه‌ی ایکس عمومی دارد، ولی کاربرد آن نسبت به سونوگرافی در تشخیص آپاندیسیت در کودکان کمتر است.
آزمایشات خون، عفونت و التهاب را بررسی می‌کنند. این آزمایش‌ها همچنین می‌توانند بررسی نمایند که آیا مشکلاتی در سایر اندام‌های شکمی مانند کبد یا پانکراس وجود دارد یا خیر. در صورت وجود مشکلاتی دیگر، رویکرد پزشک یا جراح به بیمار متفاوت خواهد بود و ممکن است نوع بی‌هوشی و دارویی که انتخاب می‌کند، با توجه به وضعیت بیمار باشد. کودکانی که بیماری زمینه‌ای دیگری دارند، هر اقدام پزشک با توجه به شرایط وی انجام می‌گیرد.
آزمایش ادرار هم می‌تواند تشخیص دهد که آیا عفونت مثانه یا کلیه وجود دارد یا خیر. جالب است که گاهی عفونت مثانه یا حتی کلیه، برخی علائمی مشابه علائم آپاندیسیت را نمایش می‌دهد. در این شرایط، اگر پزشک کم‌تجربه باشد و یا اگر دقت عمل به خرج ندهد، نمی‌تواند این دو را از هم افتراق دهد. در این صورت، امکان دارد که وضعیت سلامتی بیمار تا حدی زیادی به خطر بیفتد.
علائم آپاندیسیت ممکن است شبیه سایر اختلالات در بدن باشند. لذا همیشه برای تشخیص به پزشک خود مراجعه کنید. دکتر آویشن محمدی، باتجربه‌ی بالا و تخصص لازم و کافی، در خدمت کودکان و نوزادان شما قرار دارند.
درمان آپاندیسیت
گاهی اوقات، آپاندیسیت در کودکان ممکن است تنها با آنتی‌بیوتیک درمان شود. اما اغلب، آپاندیسیت با برداشتن آپاندیس کودک درمان می‌گردد. به جراحی برداشتن آپاندیس، آپاندکتومی می‌گویند. آپاندکتومی ممکن است به یکی از دو روش زیر انجام شود:
- لاپاراسکوپی: یک جراح چندین برش کوچک در قسمت پایین و سمت راست شکم کودک ایجاد می‌کند. سپس یک دوربین فیلم‌برداری را از طریق یکی از برش‌ها قرار می‌دهد. آنگاه، از ابزارهای کوچکی برای برداشتن آپاندیس از طریق برش‌ها استفاده می‌نماید. این نوع آپاندکتومی، زمان بهبودی کوتاه‌تری دارد و میزان عفونت نیز کمتر است.
- لاپاراتومی (باز): جراح یک برش بزرگ‌تر در پایین شکم راست کودک ایجاد می‌کند. این نوع آپاندکتومی اغلب در موارد پیچیده‌تر آپاندیسیت استفاده می‌شود و زمان نقاهت طولانی‌تری دارد.
بلافاصله پس از تشخیص و قبل از جراحی، کودک برای درمان عفونت، آنتی‌بیوتیک دریافت می‌کند. یک پزشک متخصص در تسکین درد و آرام‌بخش در کودکان (متخصص بی‌هوشی کودکان) به کودک بی‌هوشی می‌دهد. بی‌هوشی باعث خواب می‌شود. انجام عمل جراحی حدود یک ساعت طول خواهد کشید.
عوارض پس از جراحی
گاهی اوقات پس از عمل آپاندکتومی، عوارض ایجاد می‌شود. این عوارض در موارد پیشرفته‌تر آپاندیسیت دچار پارگی شایع‌تر است و می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- عفونت‌ها: عفونت‌ها را می‌توان با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان کرد. گاهی اوقات ممکن است لازم باشد زخم برای پاک‌سازی عفونت باز شود.
- آبسه (بسته‌های چرک): گاهی اوقات آبسه‌ها را می‌توان با آنتی‌بیوتیک درمان کرد. آبسه‌های بزرگ‌تر ممکن است نیاز به تخلیه داشته باشند.
- انسداد روده‌ی کوچک: انسداد جزئی یا کامل روده‌ی کوچک ممکن است رخ دهد. شاید نیاز به جراحی باشد.
آپاندیسیت در کودکان یک بیماری اورژانسی در نظر گرفته می‌شود که نیاز به توجه فوری دارد. اگر فکر می‌کنید که فرزند شما ممکن است آپاندیسیت داشته باشد، لطفاً او را در بخش اورژانس ارزیابی نمایید.
آپاندیسیت در کودکان وضعیت شایعی است که به‌عنوان یک بیماری اورژانسی باید به آن پرداخته شود. شایع‌ترین علامت آن درد شکمی بوده و روش‌های تشخیصی و درمان مختلفی با توجه به وضعیت کودک وجود دارند. دکتر آویشن محمدی با داشتن تخصص بیماری‌های کودکان و فوق تخصص نوزادان به بهبود وضعیت کودک شما کمک می‌کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فتق در کودکان مقاله “ فتق در کودکان ” را مطالعه نمایید